Home
 
 

Nov.  2003  : Madame Julie Jan.  2004  : Cambalache Jan.  2004  : No me pregunten por qué Jan.  2004  : Los ejes de mi carreta Maart 2004  : Garganta con arena April 2004  : Silbando Juni  2004  : Tiempos Viejos Okt.  2004  : Volver Nov.  2004  : Patricio eterno Sep.  2005  : A la luz del candil Okt.  2005  : Negra Maria Mei   2007  : Por Una Cabeza Mei   2007  : Las Cuarenta Mei   2007  : Los Ejecutivos

Sep.  2007  : A la francesa Okt.  2007  : Los Mareados Okt.  2007  : Viejo Ciego Okt.  2007  : Viejo Link Febr. 2008  : Tal vez será su voz Maart 2008  : La Marcha Nupcial April 2008  : Volver - la parodia Febr. 2009  : Barreras de Amor Febr. 2009  : Como las Aves Febr. 2009  : Libertango Juli  2009  : El Tango Electrónico Sept. 2009  : Prometedora Okt.  2009  : Música Beat Okt.  2009  : Chiquilín de Bachín

Nov.  2009  : Milonga Lunfarda Maart 2010  : Puro Cuento Mei   2010  : Duelo Criollo Febr. 2011  : Venceremos Febr. 2011  : Café Dominguez Jan.  2012  : Naranjo en flor Jan.  2012  : Cuidado con los cincuenta Apr.  2012  : Se-Pe-Ño-Po-Ri-Pi-Ta-Pa Mei   2012  : Entre Curdas Juni  2012  : A Media Luz Mei   2013  : Padre Nuestro Juli  2014  : El Sueño del Pibe    Personenindex

Edmundo Rivero

Madame Julie Muziek : Enrique Maciel - Tekst : Francisco Baldana Om niet meteen in traanverwekkende triestheid te vallen beginnen we maar met een tango cómico. De verhalende stijl in deze komische tangos sluit goed aan bij deze van de payadores,rondtrekkende zangers, die ook mee de tango beïnvloed hebben. Het is dan ook niet verwonderlijk dat ze veelvuldig aanwezig zijn in het repertoire van Edmundo Rivero, "El Último Payador". Zie hier een bedrogen mens...

Recitado : Me dijeron que el muchacho se llegó a la seccional y entre cabrero y confuso se lo contó al oficial... Cantado : Fui presentado esta mañana a una dama en Leandro Alem, de unos cuarenta, oxigenada, y se llamaba Madame Julié. Me habló de Grecia y de California y que era oriunda del gran París, llevaba encima tapao de armiño y se hospedaba en el City Brill. En tren de confidencia, la francesita me habló de mucha guita para entregar a un pariente que la fulana dijo tenía en La Paternal. Y como se ausentaba urgentemente a la vecina orilla del Uruguay no tenía tiempo ya disponible para llegarse hasta aquel lugar. No se preocupe, madám, por eso, yo le suplico; confié en mí. Ella me dijo : sin garantía ? Yo le daría un cinco mil. Corriendo a casa fui a buscarlos y muy contento yo se los di, entonces ella me dio un paquete que contenía cuarenta mil. Ya con el paco en mano corrí a mi pieza y con mucho cuidado lo desaté pa' qué contarle lo que había adentro, sólo recortes de diario hallé. Y una cartita corta muy emotiva en la que me decía Madám Julié : "Encienda a tiempo los farolitos cuando la vea por el trocén." -----------------------------------------

Gereciteerd : Ze zeiden mij dat, toen die gast aankwam op het bureau, hij boos en verward binnenging en het volgende vertelde aan de agent... Gezongen : Ik werd deze morgen voorgesteld aan een dame in Leandro Alem [1], in de veertig, geblond, en ze heette Madame Julie. Ze sprak over Griekenland en Californië en dat ze afkomstig was uit Parijs, ze droeg een bontmantel, en verbleef in de City Brill De Française nam mij in vertrouwen en sprak over het vele geld dat ze naar een verwante moest brengen in La Paternal [2], zo zei toch die slet. En vermits ze dringend weg moest naar het nabije Uruguay had ze helemaal geen tijd beschikbaar om naar die plaats te gaan. Maak je daarover geen zorgen, Madame, en ik verzocht haar : vertrouw maar op mij. En ze zei : zonder waarborg ? Ik zou haar vijfduizend geven. Ik rende naar huis om ze te halen, en heel tevreden, gaf ik ze aan haar, waarop ze me een pakje gaf die er veertigduizend bevatten. Met het pakje in de hand rende ik naar huis, heel voorzichtig maakte ik het open om te tellen hoeveel erin zat, enkel verknipt krantenpapier. En een kort en aandoenlijk briefje waarin Madame Julie me zei: "Steek op tijd de lichtjes aan wanneer je nog eens in haar buurt komt" ----------------------------------------- [1] In de buurt van het huidige Puerto Madero, havenwijk in Buenos Aires [2] Wijk (barrio) in Buenos Aires (van waar  o.a. Osvaldo Fresedo,"El Pibe del Paternal", afkomstig was) Vertaling : Tangoteca - 2003-11

Discografie Edmundo Rivero, met gitaarbegeleiding, 1954 ( beluisteren ) Armando Laborde, met Juan D'Arienzo, 1971 De tekst hierboven is deze gezongen door Rivero. Bij Laborde/D'Arienzo ontbreken de recitatieve inleiding en de 4 regels over de brief aan het eind. De waarborg is ondertussen gegroeid tot "vijftig duizend" en het pakje tot "vijfhonderd duizend"...  die inflatie toch...

Top

Cambalache (Brolwinkel) Tekst & Muziek : Enrique Santos Discépolo Van alle tangotekstschrijvers was E.S. Discépolo ('Discepolín', 1901-1951) ongetwijfeld de zwartgalligste, en misschien ook de meest moraliserende. Al zijn tangos met sociaalkritische inslag werden geschreven in de "decada infame" (1930-1943), periode van militaire staatsgrepen, economische ontwrichting en armoede (volgend op de beurscrash in de Verenigde Staten) maar ook corruptie en economische schandalen :  Yira, Yira...(1930, Het draait en draait...), ¿Qué Sapa Señor? (1931, Wat gebeurt er, meneer ?) en ook deze Cambalache (1934). Op verschillende momenten in de Argentijnse geschiedenis werden deze tangos verboden, of op zijn minst "afgeraden", ook nog in de zeventiger jaren, onder de militaire dictatuur. In de tweede "decada infame" die Argentinië beleefde aan het eind van de 20° eeuw werd en wordt nog vaak uit deze tekst geciteerd. Links: postzegel met beeltenis van Discépolo, uitgegeven tijdens de grote overzichtstentoonstelling n.a.v. de honderdste verjaardag van zijn geboorte (1-26 aug. 2001, Palais de Glace, Buenos Aires).

Que el mundo fue y será una porquería, ya lo sé En el quinientos seis  y en el dos mil, también; Que siempre ha habido chorros, maquiavelos y estafaos, contentos y amargaos,  barones y dublés Pero que el siglo veinte es un despliegue de maldá insolente ya no hay quien lo niegue. Vivimos revolcaos en un merengue y en el mismo lodo todos manoseaos. Hoy resulta que es lo mismo  ser derecho que traidor ignorante, sabio, chorro, generoso o estafador... ¡ Todo es igual !  ¡ Nada es mejor! Lo mismo un burro que un gran profesor No hay aplazaos ni escalafón los inmorales nos han igualao. Si uno vive en la impostura  y otro roba en su ambición, da lo mismo que sea cura,  colchonero, Rey de Bastos, caradura o polizón. ¡ Qué falta de respeto, qué atropello a la razón ! cualquiera es un señor, cualquiera es un ladrón... Mezclao con Stavisky va Don Bosco y "La Mignón", Don Chicho y Napoleón, Carnera y San Martín. Igual que en la vidriera irrespetuosa  de los cambalaches se ha mezclao la vida, y herida por un sable sin remache ves llorar la Biblia junta al calefón. Siglo veinte, cambalache problemático y febril... El que no llora, no mama, y el que no afana es un gil. ¡ Dale nomás ! ¡ Dale que va ! ¡ Que allá en el horno nos vamo'a encontrar ! No pienses más, sentate a un lao Que a nadie importa si naciste honrao... Es lo mismo el que labura noche y día, como un buey que el que vive de los otros, que el que mata, que el que cura o está fuera de la ley. ----------------------------------------- Lunfardo en populaire uitdrukkingen zijn schuin weergegeven.

Dat de wereld een zwijnerij  was en zal zijn, dat weet ik al In het jaar 506 en in 2000 ook Er waren altijd dieven intriganten en oplichters tevredenen en verbitterden edelmannen en klatergoud. Maar dat de twintigste eeuw een uitstalraam is van brutale boosaardigheid wordt door niemand ontkend. We leven wentelend in de wanorde allemaal ploeterend in de zelfde modder Vandaag maakt het niet uit oprecht te zijn, of verrader onwetend, geleerde of dief edelmoedig of oplichter Alles om het even, niets is beter Een ezel of een grote geleerde, geen verschil Niemand wordt gebuisd, niemand krijgt onderscheiding De immorelen scheren ons over dezelfde kam Als de ene van bedrog leeft en de andere rooft uit ambitie dan blijft het gelijk pastoor te zijn of matrassenmaker, of klaverenheer, schaamteloos of gemeen. Wat een gebrek aan respect welke belediging van het verstand iedereen is een heer iedereen is een dief Alles door elkaar : Stavisky [1] Don Bosco [2] en "La Mignón" [3] Don Chicho [4] en Napoleon Carnera [5] en San Martín [6] Zoals in het oneerbiedige uitstalraam van de brolwinkels, het leven op een hoop, en, gewond door een sabel zie je de bijbel huilen naast de radiator [7] Twintigste eeuw, brolwinkel dubieus en koortsachtig Wie aandringt kan alles verkrijgen en wie niet oplicht is een idioot Genoeg ! Weg ermee ! We zien elkaar terug in de hel Denk niet meer na, ga aan de kant staan. Niemand geeft er om dat je fatsoenlijk bent geboren Allemaal om het even, hij die zwoegt  als een paard, dag en nacht, hij die leeft van de anderen hij die doodt, hij die geneest of buiten de wet leeft. ----------------------------------------- Vertaling : Tangoteca - 2004-01

[1] Alexander Stavisky : beroemde Franse oplichter, gestorven in 1934 (zelfmoord volgens de enen, vermoord volgens de anderen) [2] Don Bosco was in 1934  zalig verklaard door Pius XI (toevallig dezelfde paus die in 1924 een tango liet dansen in het Vaticaan om deze op zijn "moraliteitswaarde" te beoordelen) [3] "La Mignón" : vaak gebruikt om een prostituee aan te duiden. [4] Don Chicho : bijnaam van de Argentijnse maffiachef Juan Galiffi aangehouden en veroordeeld in 1932. [5] Primo Carnera : Italiaanse bokser, in 1933 wereldkampioen zwaargewichten. [6] General San Martín (1778-1850) : "El Libertador" (de bevrijder), belangrijk militair en politiek figuur uit de Zuidamerikaanse dekolonisatieperiode. [7] Volgens sommige zou deze ietwat vreemde combinatie een referentie zijn naar de bijbels die in die jaren gratis onder de armen verspreid werden maar uiteindelijk als toiletpapier werden gebruikt.

Discografie (selectie) Fernando Díaz, met Francisco Lomuto, 1934  Roberto Maida, met Francisco Canaro, 1935 Tania [1], met E.S. Discépolo, 1936 (Parijs) Roberto Arrieta, met Miguel Caló, 1947 Alberto Echagüe, met Juan D'Arienzo, 1947 Tita Merello, met Francisco Canaro, 1956 Julio Sosa, met Armando Pontier in 1958 en met Leopoldo Federico in 1964 Edmundo Rivero, met Héctor Stamponi in 1959 ( beluisteren ) Roberto Goyeneche, met La Orquesta Típica Porteña in 1970, met Astor Piazzolla in 1982 en met Carlos Franzetti in 1985 Ruben Juarez, met Armando Pontier, 1973 Susana Rinaldi, met Julián Plaza en Juan Carlos Cuacci, 1976 Adriana Varela, met gitaarbegeleiding, 1996 [1] Tania (Ana Luciano Divis), van Spaanse origine, levensgezellin van Discepolín.

Top

No me pregunten por qué - Vraag me niet waarom Muziek : Carlos Di Sarli - Tekst : Reinaldo Pignataro Strompelend door het café omwille van een verloren liefde... Eindelijk eens een échte tango. Carlos Di Sarli en Osvaldo Pugliese hadden het wel begrepen, maar Francisco Canaro daarentegen maakt er een vrolijk deuntje van. Geen "grote" tekst, wel typisch voor het genre... en het is goed te beseffen wat Canaro er van maakt. Zonder alcohol geen tango ? Geen "La última copa" ?, geen "La última curda" ?, geen "Esta Noche Me Emborracho"... In weerwil van de zageventen van de antitabaksliga volgende keer misschien iets over tabak en tango, of over tabak, treinen en tango ?

Muchachos! Si cualquiera de estas noches me ven llegar al cafe tambaleando medio colo babeando y hablando solo ¡ no me pregunten por que! Borracho... Con la melena revuelta, la corbata floja y suelta y con rencor al mirar, no me pregunten, muchachos, por que he venido borracho y de mi tengan piedad. En la luz de unos ojos divinos se embriagaba mi alma y mi fe y en la copa de miel sus labios hasta ayer de pasion me embriague. Hoy que vivo de nuevo en las tinieblas añorando la luz de su amor necesito hundir mi existencia y es por eso que busco el alcohol. Muchachos... Si cualquiera de estas noches me ven llegar al cafe tambaleando medio colo babeando y hablando solo ¡ no me pregunten por que! Borracho... Refugiado en el alivio del brebaje dulce y tibio que nos prodiga el licor, tal vez me olvide de aquella que hasta ayer fue mi estrella y hoy me mata de dolor. -----------------------------------------

Jongens, Als je, één van deze nachten, me ziet toekomen op café waggelend, gek, kwijlend, tegen me zelf pratend Vraag me niet waarom ! Bedronken... Het haar in de war De das losgeknoopt, met wrok in de blik, jongens, vraag me niet waarom ik dronken ben en heb medelijden met mij. Het licht van een paar goddelijke ogen bracht me in vervoering Tot gisteren werd ik dronken van de zoetheid van haar lippen Nu ik weer in de duisternis leef en het licht van haar liefde mis moet ik van mijn bestaan af en daarom zoek ik de alcohol. Jongens, Als je, één van deze nachten me ziet toekomen op café waggelend, gek, kwijlend, tegen me zelf pratend Vraag me niet waarom ! Bedronken... Vluchtend in de zoete en zachte vervoering die de drank ons verschaft, zo vergeet ik misschien diegene die tot gisteren mijn ster was en vandaag me doodt met pijn. ----------------------------------------- Vertaling : Tangoteca - 2004-01

Discografie (selectie) Ernesto Famá, met Francisco Canaro, 1939 ( beluisteren ) Mario Pomar, met Carlos Di Sarli, 1952 en 1954 Jorge Durán, met Carlos Di Sarli, 1956 Alfredo Belusi, met Osvaldo Pugliese, 1962 ( beluisteren )

Top

Los ejes de mi carreta - De assen van mijn kar Muziek : Atahualpa Yupanqui - Tekst : Romildo Risso De stedelijke milonga (milonga porteña),  populair bij de dansers, is eigenlijk een relatief recente ontwikkeling, ingezet door Sebastián Piana in het begin van de jaren dertig.  Zijn landelijke voorganger, de milonga campera, is veel gemoedelijker in stijl. Deze bleef opgenomen in het tangorepertoire en daarom duikt Atahualpa Yupanqui, eigenlijk een folklorefiguur, hier op. In de beste gauchotraditie zijn de teksten meer beschouwend (zeg maar : minder gewelddadig, minder gepassioneerd) dan in de stedelijke tegenhangers. Deze is in al zijn eenvoud een pareltje....

Porque no engraso los ejes me llaman abandonao si a mi me gusta que suenen pa'que los quiero engrasar Es demasiado aburrido seguir y seguir la huella andar y andar los caminos sin nada que me entretenga No necesito silencio, yo no tengo en quien pensar Tenia, pero hace tiempo, ahora ya no tengo más Los ejes de mi carreta nunca los voy a engrasar -----------------------------------------

Omdat ik de assen niet smeer noemen ze me nalatig maar als ik ze graag hoor kreunen waarom zou ik ze smeren ? Het is te vervelend altijd, altijd maar de baan te volgen altijd, altijd op weg te zijn zonder dat iets me bezighoudt Ik heb de stilte niet nodig ik heb niemand om aan te denken Ja, vroeger wel maar nu niet meer De assen van mijn kar ik zal ze nooit smeren ----------------------------------------- Vertaling : Tangoteca - 2004-01

Discografie (selectie) Agustín Irusta & Roberto Fugazot, met Lucio Demare, omstreeks 1945 (Cuba) Alberto Arenas & Enrique Lucero, met Francisco Canaro, 1947 ( beluisteren ) Edmundo Rivero, met Aníbal Troilo, 1947 Alberto Marino, met Emilio Balcarce, 1947 Hugo Díaz, instrumentaal (mondharmonica) Juan Cedrón, met El Cuarteto Cedrón, 1984 Roberto Goyeneche, met Juanjo Domínguez, 1986 Juanjo Domínguez, instrumentaal (gitaar) María Graña & Lucho Gatica, met gitaarbegeleiding, 1996

 Top

Roberto Goyeneche & Anibal Troilo

Garganta con arena - Schorre stem Tekst & Muziek : Cacho Castaña Letterlijk : "Keel met zand"... Deze tango canción (meer canción dan tango) is een hommage aan "El Polaco" Roberto Goyeneche (1926-1994), één van de belangrijkste zangers uit de naoorlogse periode. De stijl van Goyeneche was gekenmerkt door een buitengewone dictie, iets waar ook in deze tekst allusie op gemaakt wordt.

Ya ves, el día no amanece, "Polaco" Goyeneche, cantame un tango más.  Ya ves, la noche se hace larga, tu vida tiene un carma, cantar, siempre cantar. Tu voz, que al tango lo emociona, diciendo el punto y coma que nadie le cantó. Tu voz, de duendes y fantasmas, respira con el asma de un viejo bandoneón. Canta, garganta con arena, tu voz tiene la pena que Malena no cantó. Canta, que Juárez te condena al lastimar tu pena con su blanco bandoneón. Canta, la gente está aplaudiendo, aunque te estés muriendo no conocen tu dolor. Canta, que Troilo desde el cielo, debajo de tu almohada, un verso te dejó. Cantor, de un tango algo insolente, hiciste que a la gente le duela tu dolor. Cantor, de un tango equilibrista, más que cantor artista, con vicios de cantor. Ya ves, a mí y a Buenos Aires, nos falta siempre el aire cuando no esta tu voz, a vos, que tanto me enseñaste, el día que cantaste conmigo una canción. -----------------------------------------

Zie je, de dag breekt nog niet aan, "Polaco" Goyeneche, zing nog een tango. Zie je, de nacht wordt lang, in jouw leven is enkel plaats voor zingen, altijd maar zingen. Je stem, die de tango emotie geeft, door de punten en de kommas te zeggen zoals niemand anders ze zong. Je stem, met betovering en droombeelden, ademt met de astma van een oude bandoneon. Zing, schorre stem je stem heeft de droefheid die Malena niet zong. [1] Zing, dat Juárez [2] je veroordeelt om jouw pijn te verbijten met zijn witte bandoneon. Zing, de mensen applaudiseren, alhoewel je stervend bent, kennen ze jouw pijn niet. Zing, dat Troilo [3] vanuit de hemel, onder je hoofdkussen, je een lied naliet. Zanger, van een nogal brutale tango, je hebt de mensen jouw verdriet laten voelen. Tangozanger, als evenwichtskunstenaar, eerder dan zanger-artiest, met de ondeugden van een zanger. Weet je, ik en Buenos Aires, we happen steeds naar adem als we jouw stem niet horen, jij, die me zoveel geleerd hebt die dag dat we samen hebben gezongen. ----------------------------------------- Vertaling : Tangoteca - 2004-03

[1] Verwijzing naar "Malena" (Homero Manzi - Lucio Demare) : "Malena canta el tango con voz de sombra, Malena tiene pena de bandoneon." (Malena zingt de tango met donkere stem, Malena heeft de droefheid van de bandoneon). Was Malena een fictief personage ("...de droefheid die Malena niet zong" ?) of geïnspireerd door een bestaande zangeres ? In het laatste geval zijn de genomineerden o.a. Azucena Maizani, Nelly Omar, Malena de Toledo... [2] Rubén Juárez, bandoneonist-zanger-componist. Hij speelde inderdaad soms op een witte bandoneon, eerder ongewoon. [3] Na de initiële periode bij Salgán, werd Goyeneche in 1956 zanger bij het orkest van Aníbal Troilo met wie hij ook later, tijdens zijn solocarrière (vanaf 1963), bleef samenwerken tot in 1971 (nauwelijks enkele jaren voor de dood van Troilo).

Rubén Juárez

Discografie (selectie) verscheidene versies door de auteur, Cacho Castaña, met gitaar ( beluisteren ) en orkestrale begeleiding Adriana Varela (o.a. op de Goyeneche-hommage CD, "Amigos 1993", met Lito Nebbia & Esteban Morgado) en ook Castaña en la Varela samen op de recente CD "Cacho Castaña - En vivo" (2003)

 Top

Silbando - Fluitend Muziek : Sebastián Piana & Cátulo Castillo - Tekst : José González Castillo Deze tango uit 1925 begint met een idyllisch tafereeltje, maar spoedig verschijnt het onvermijdelijke attribuut, zó vaak aanwezig in de tangoteksten uit die tijd : het mes * (el cuchillo, el puñal, of in het Lunfardo: el facón**). Bij Gardel horen we nog de volledige tekst, maar in de iets vrolijker jaren van de epoca de oro zingen ze in een grote boog om de fatale derde strofe heen (Alberto Castillo, Héctor Pacheco met Osvaldo Fresedo), zo de tekst degraderend tot een idilio porteño, een havenaquarelletje. Pas in de "moderne tijd", de zelfverloochening voorbij?, vanaf Julio Sosa, Edmundo Rivero en andere, mag het weer helemaal. Tango en passie, het is me wat... * Jorge Luis Borges : "Tango que he visto bailar contra un ocaso amarillo  por quienes eran capaces de otro baile, el del cuchillo" - "De tango die ik zien dansen heb tegen de achtergrond van een gele  zonsondergang, door hen die ook in staat waren tot die andere dans, deze van het mes" (uit "Alguien le dice al tango")  ** We laten de discussie over de technische verschillen tussen dolk en mes gemakshalve over aan de specialisten terzake.

Una calle en Barracas al Sur, una noche de verano, cuando el cielo es más azul y más dulzón el canto del barco italiano... Con su luz mortecina, un farol en la sombra parpadea y en un zaguán está un galán hablando con su amor... Y, desde el fondo del Dock, gimiendo en lánguido lamento, el eco trae el acento de un monótono acordeón, y cruza el cielo el aullido de algún perro vagabundo y un reo meditabundo va silbando una canción... Una calle... Un farol... Ella y él... y, llegando sigilosa, la sombra del hombre aquel a quien lo traicionó una vez la ingrata moza... Un quejido y un grito mortal y, brillando entre la sombra, el relumbrón con que un facón da su tajo fatal... Y desde el fondo del Dock, gimiendo en lánguido lamento, el eco trae el acento de un monótono acordeón... Y, al son que el fuelle rezonga y en el eco se prolonga el alma de la milonga va cantando su emoción. ----------------------------------------- Lunfardo en populaire uitdrukkingen zijn schuin weergegeven.

Een straat in Barracas [1], in het zuiden, een zomernacht als de lucht blauwer is en zachter het gezang van de Italiaanse boot... Het zwakke licht van een lantaarn een twinkelende duisternis en in een portaal een vrijer die praat met zijn lief... En vanuit de haven, kermend met lusteloze klacht, draagt de echo het accent van een monotone accordeon, en doorkruist het gejank van een straathond de hemel en fluit een zwerver, peinzend, een lied Een straat, een lantaarn, zij en hij En, het wordt geheimzinnig, de schaduw van die man die ooit verraden werd door het ondankbare wicht... Gekreun en een dodelijke schreeuw en, flikkerend in de duisternis, de lichtflits waarmee een mes zijn fatale wonde maakt En vanuit de haven kermend met lusteloze klacht draagt de echo het accent van een monotone accordeon. En bij de klank van een mopperende bandoneon die in de echo naklinkt zingt de ziel van de milonga. --------------------------------------- [1] Barracas : wijk grenzend aan  La Boca, in het verlengde van de Riachuelo (de havenwijk La Boca is de wieg van de tango) Vertaling : Tangoteca - 2004-04

Discografie (selectie) 1925, Azucena Maizani, met Francisco Canaro 1925 en 1930, Carlos Gardel 1945, Alberto Castillo 1952, Héctor Pacheco, met Osvaldo Fresedo 1956, Julio Sosa, met Armando Pontier (zoals gewoonlijk springt Sosa vrij met de tekst om) 1975, Edmundo Rivero, met Osvaldo Tarantino ( beluisteren ) 1994, Adriana Varela, met El Sexteto Mayor Instrumentele versies door Francisco Canaro (1925), Anibal Troilo & Roberto Grela (1962) en recenter Hugo Díaz, Sexteto Mayor, Osvaldo Berlingieri...

 Top

Tiempos viejos - Vroeger Muziek : Francisco Canaro - Tekst : Manuel Romero "Vroeger was het beter", 't is een eeuwige waarheid, ook al in 1925...

¿Te acordás, hermano?, ¡que tiempos aquellos! eran otros hombres, más hombres los nuestros, no se conocía cocó, ni morfina, los muchachos de antes no usaban gomina. ¿Te acordás, hermano?, ¡que tiempos aquellos! veinticinco abriles que no volverán, veinticinco abriles, ¡volver a tenerlos!, si cuando me acuerdo me pongo a llorar. ¿Dónde están los muchachos de entonces? Barra vieja de ayer ¿dónde está? Yo y vos solos quedamos, hermano. Yo y vos solos para recordar... Te acordás, las mujeres aquellas minas fieles de gran corazón, que en los bailes de Laura, peleaban cada cual defendiendo su amor. ¿Te acordás, hermano, la rubia Mireya? que quité en lo de Hansen al guapo Rivera pensar que casi me amasijo una noche por ella. Hoy es una pobre mendiga harapienta. ¿Te acordás?, hermano, que linda que era, se formaba rueda pa'verla bailar cuando por la calle, hoy la veo tan vieja doy vuelta a la cara, y me pongo a llorar. ----------------------------------------- Lunfardo en populaire uitdrukkingen zijn schuin weergegeven.

Weet je nog, broeder, de tijden van vroeger het waren andere mannen, meer mans, de onze cocaine was nog niet gekend, morfine evenmin de jongens van vroeger gebruikten geen haargel [1] Weet je nog, broeder, de tijden van vroeger 25 lentes [2], die niet zullen terugkeren 25 lentes, terugkeren om ze opnieuw te beleven, wanneer ik er aan denk moet ik huilen. Waar zijn de jongens van toen ? De oude bende van vroeger, waar is ze nu ? Enkel jij en ik blijven over, broeder Enkel jij en ik, om te herinneren, Weet je nog, de vrouwen van vroeger, trouwe meiden met een groot hart, die in de salons van Laura [3] twistten en opkwamen voor hun lief. Weet je nog, broeder, de blonde Mireille die bij Hansen [4] de stoere bink Rivera afwees, te denken dat ik ooit op een nacht mijn leven riskeerde voor haar. Vandaag is ze een armzalige bedelares [5] Weet je nog, broeder, hoe mooi ze was men stond in een kring om ze te zien dansen. Als ik ze nu op straat zie, zo oud, wend ik mijn gezicht af, en moet ik huilen. ----------------------------------------- Vertaling : Tangoteca - 2004-06

[1] Over deze tango zegt José Gobello "dat hij meer geschiedschrijvers dan geschiedenis telt" ("Conversando tangos", 1976). Deze historici leren ons dat haargel pas vanaf 1914  gebruikt werd. Wie dus op zoek wil gaan naar deze betere tijden zal het daarvóór moeten gaan zoeken. [2] In het Lunfardo worden de jaren vaak in aprilmaanden geteld, deze "abriles" hebben iets jeugdig  (vergelijk met onze "lentes", alhoewel het ginds herfst is in april), voor de meer gevorderde leeftijden worden het dan "pirulos". [3] "Lo de Laura", bekende "casita" (danszaal) omstreeks de eeuwwisseling. [4] "Lo de Hansen", luxe restaurant in de wijk Palermo (ca. 1880-1914), een upper-class tegenhanger van "Lo de Laura" [5] Opgelet meisjes: het loopt niet goed af met dat milonga-leven. In "Acquaforte" was het ook al van "Aquella pobre mujer que vende flores y fue en mi tiempo la reina de Montmartre" ("die arme vrouw die bloemen verkoopt en die in mijn tijd de koningin van Montmartre was"). Maar er is nog hoop : twee jaar eerder, in 1923,  voerde dezelfde Manuel Romero ook al een "rubia Mireya" op in de sainete (°) "El Rey del Cabaret" ("De koning van het cabaret") en deze bracht het er wel goed van af. (°) korte, eenvoudige toneelstukjes, die vaak in cafés opgevoerd werden

Discografie (selectie) Carlos Gardel (1926) Francisco Canaro met Ada Falcón (1931), Charlo (1931 en 1937), Alberto Arenas (1951) en Ernesto Rondo (1961) Mercedes Simone (1952) Armando Laborde, met Juan D'Arienzo (1956) Julio Sosa, met Armando Pontier (1956, beluisteren ) en Leopoldo Federico (1963) Carlos Barrios, met Osvaldo Fresedo (1963) Abel Córdoba, met Osvaldo Pugliese (1976) Haydée Alba (1998, met straatorgel, op de meer dan merkwaardige CD "L'Epoque Tango") Instrumentele versies door Ciriaco Ortiz (1938), Los Muchachos de Antes, Tangata Rea (1997)

"Los muchachos de antes no usaban gomina" Een vers dat geschiedenis gemaakt heeft...    ...in de publiciteit... Gomina Brancato, 1926 Weet je nog, broeder, de tijden van vroeger ? Zeker weten, de jongens van vroeger gebruikten geen haargel Vanzelfsprekend, ze gebruikten die niet omdat de haargel van Brancato toen nog niet gekend was Gomina Brancato, 1932    ...in de film...    Gelijknamige film van Enrique Carreras (1969), of hoe uit een eenvoudige liedjestekst een volledige langspeelfilm te puren. ...la rubia Mireya... ...se formaba rueda pa'verla bailar... ...el guapo Rivera... ...casi me amasijo una noche por ella... ...hoy la veo tan vieja... Opgedragen aan tekstschrijver en cineast Manuel Romero (1891-1954)

De jonge Piazzolla in "El dia que me quieras"

Volver - Terugkeren Muziek : Carlos Gardel - Tekst : Alfredo Le Pera Elk jaar in juni wordt de dood van Carlos Gardel in een vliegtuigongeluk nabij Medellín herdacht (Colombia, 24-06-1935) . Tekstschrijver Le Pera behoorde ook tot de slachtoffers. Dat jaar verbleef Gardel in New York voor de verfilming van "El dia que me quieras" (waarvoor deze "Volver" geschreven werd) en "Tango Bar" (met die andere klassieker "Por una cabeza"). Hij ontmoette daar ook de 14-jarige Astor Piazzolla, die met een gastrolletje bedacht werd in "El dia que me quieras". Maar Gardel zal niet terugkeren en de havenlichten van Buenos Aires niet meer terugzien. De legende wil dat Gardel de jonge Piazzolla had uitgenodigd deel te nemen aan de daaropvolgende Zuid-Amerikaanse tournée, die zo tragisch zou aflopen, maar dat deze de toelating van zijn ouders niet kreeg. Waar of niet, had Piazzolla inderdaad Gardel vergezeld dan waren jij en ik misschien nu niet met traditionele tango bezig. Maar hou het stil, veel Argentijnen horen het niet graag zeggen... Door de associatie met Le Pera (geboren in Brazilie), vanaf 1931, mikte Gardel duidelijk op een internationale carière. Weg met de obscure Lunfardo en populaire uitdrukkingen die alleen door porteños begrepen konden worden. De teksten worden ook een beetje gladder en het "peper en zout" die de oudere teksten wat spanning geven, ontbreken. Het terugkeren naar de buurt (el barrio, el arrabal) is één van de typische tango temas, soms bitterder dan hier... (zoals bvb. in "Las Cuarenta")

Yo adivino el parpadeo de las luces que a lo lejos van marcando mi retorno... Son las mismas que alumbraron con sus pálidos reflejos hondas horas de dolor. Y aunque no quise el regreso, siempre se vuelve al primer amor. La vieja calle donde el eco dijo tuya es su vida, tuyo es su querer, bajo el burlón mirar de las estrellas que con indiferencia hoy me ven volver... Volver... con la frente marchita, las nieves del tiempo blanquearon mi sien Sentir... que es un soplo la vida, que veinte años, es nada, que febril la mirada, errante en las sombras, te busca y te nombra. Vivir... con el alma aferrada a un dulce recuerdo que lloro otra vez. Tengo miedo del encuentro con el pasado que vuelve a enfrentarse con mi vida Tengo miedo de las noches que pobladas de recuerdos encadenan mi soñar. Pero el viajero que huye tarde o temprano detiene su andar. Y aunque el olvido, que todo destruye, haya matado mi vieja ilusión, guardo escondida una esperanza humilde que es toda la fortuna de mi corazón. -----------------------------------------

Ik stel mij de flikkering voor van de lichten die vanuit de verte mijn terugkeer zullen aankondigen. Het zijn dezelfde die  met hun vaag schijnsel vele pijnlijke uren belichten. En zelfs al heb ik de terugkeer niet gewild, steeds wendt men zich tot zijn eerste liefde. De oude straat waar de echo zegt: het is jouw leven, het is jouw liefde, onder de spottende blik van de sterren, die me nu met onverschilligheid zien terugkeren. Terugkeren, met verweerd gezicht, witte slapen, besneeuwd door de tijd. Voelen dat het leven een zucht is, dat twintig jaar niets voorstelt. Met koortsachtige blik, zwervend in de duisternis zoek ik je en benoem ik je Leven... met de ziel geketend aan een zachte herinnering die ik opnieuw beween. Ik heb schrik van de ontmoeting met het verleden dat terugkeert, om zich te confronteren met mijn leven. Ik heb schrik van de nachten, die, bevolkt door herinneringen mijn dromen ketenen. Maar de reiziger op de vlucht, moet vroeg of laat halt houden En hoewel het vergeten dat alles vernietigt mij mijn oude illusies ontnomen heeft, hou ik nog een kleine verborgen hoop als laatste schat in mijn hart. ----------------------------------------- Vertaling : Tangoteca - 2004-10

Discografie (selectie) 1935, Carlos Gardel, met Terig Tucci 1935, Roberto Ray, met Osvaldo Fresedo 1947, Jorge Casal, met Florindo Sassone 1970, Libertad Lamarque 1981, Adrián Guida, met Osvaldo Pugliese 1994, Adriana Varela met El Sexteto Mayor 1999, Martirio, met gitarist Raúl Rodriguez (een geslaagde flamenco-tango fusion -  beluisteren   - uit de CD "Flor de Piel"). Met nog een andere flamenco versie (deze keer met Estrella Morente) beleeft "Volver" een tweede filmcarriere in Pedro Almodóvar's gelijknamige film (2006).     Instrumentele versies door o.a. Astor Piazzolla & Aníbal Troilo  (bandoneón duo, 1970  - een absolute aanrader), Leopoldo Federico (2000)

Volver, la parodia  Er mag al eens gelachen worden, ook met de heilige huisjes, al zullen veel Argentijnen daar in één adem aan toevoegen : "MAAR NIET MET GARDEL!". Deze parodie op "Volver" (van de hand van Liliana Felipe) is onderdeel van de theaterproductie "Paquetito de tango" met Monica Navarro (vorig jaar - in 2007 - ook op CD uitgebracht) Liliana Felipe is een in Mexico wonende Argentijnse tekstschrijfster, zangeres, pianiste en ook rebelse meid (°) en had deze parodie reeds eerder zelf opgenomen in 2005. (°) "Al tango la pequeña burguesía se lo apropió, pero no logró matarlo" - "De kleinburgerij heeft zich de tango toegeëigend maar nooit kunnen doden."

Volver con la frente marchita, las nieves del tiempo platearon mi sien. Sentir que es un soplo la vida, que veinte años no es nada, que perdí la mirada y errante en las sombras tropiezo en la alfombra. Vivir con la chichi aplastada por la mamografía  que duele otra vez. Tengo miedo del dentista, del chiflón, la menopausia de volverme derechista. Tengo miedo del esfínter sin control, del Alzheimer y empezar a repetir. A los cincuenta concluyen el reventón y las ganas de ligar. Pero la vida que todo destruye, ha terminado con mi digestión, tengo al geriatra de una vieja chota que se está robando toda mi pensión. Volver porque ya no tolero la grasa de pollo, de chancho o de res. Sentir como un soplo en el pecho. que veinte años no es nada, ¿y qué querrá decir "nada"? ¿Se acuerdan muchachas lo bien que cantaba? Vivir con el alma asilada Y en cada cantada gozar mi vejez. -----------------------------------------

Terugkeren, met verweerd gezicht, verzilverde slapen, besneeuwd door de tijd. Voelen dat het leven een zucht is, dat twintig jaar niet niks is, dat het zicht achteruit gaat, dolend in de duisternis struikel ik over het tapijt. Leven met een platgedrukte boezem door het borstonderzoek dat weeral pijn doet. Ik heb schrik van de tandarts, van de tocht, de menopauze, om een N-VA'er te worden. Ik heb schrik van een falende sluitspier, van Alzheimer en het beginnen herhalen. Met de vijftig komt een einde aan de inspanning en de goesting om te flirten Maar het leven, dat alles vernietigt heeft met mijn spijsvertering al komaf gemaakt. Ik heb als ouwe doos een geriater die met mijn pensioen aan de haal gaat. Terugkeren, omdat ik niet langer het vet van kip verdraag, of van varken of van rund. Voelen, als een zucht in de borst, dat twintig jaar niet niks is, en wat wil "niks" zeggen ? Meisjes, weten jullie nog hoe goed ik dat zong ?[1] Leven, met de ziel in een asiel, en bij elk lied mijn ouderdom vierend. ----------------------------------------- Vertaling : Tangoteca - 2008-04

[1] "Nada" is ook de titel van een tango die eveneens voorkwam op de CD "Tangachos" waarop Liliana Felipe "Volver - la parodia" uitbracht.

 Top

Patrice Lumumba

Patricio eterno  - Patrice voor eeuwig Muziek & Tekst : Fulvio Salamanca Sommige Belgen hebben wel iets met tango, maar omgekeerd, heeft de tango, thematisch gesproken, ook iets met ons ? Je zou het niet verwachten, we zijn tenslotte Parijs niet, en toch... Naar aanleiding van de 1° Wereldoorlog schreef Enrique Delfino reeds de tango "Bélgica" (Mártir de la guerra - Martelaar van de oorlog). In die tijd verbleven nogal wat Argentijnen in Parijs en toen de hel hier losbrak keerden die wijselijk terug, maar ze wisten dus wel wat hier aan de hand was. De 2° wereldoorlog ? Argentinië bleef "neutraal", het was daar (tango-gewijs) volop "gouden tijd" (la epoca de oro) en ze hadden wel iets anders te doen... (er zou een apart verhaal te schrijven zijn over de Europese tango in die tijd - zowel binnen als buiten de kampen). En dan in de dekolonisatieperiode duiken we, indirect, weer op. Hoeft het te verbazen : niet zo gunstig... Pugliese was communist. Het verhaal is voldoende bekend dat zijn  orkest soms optrad zonder hem (wegens gevangen gezet onder het "derde weg" regime van Perón) met de rode anjers demonstratief op zijn piano... Maar ook Fulvio Salamanca (1925-1999), ooit pianist bij Juan D'Arienzo. Naar aanleiding van een campagne ten voordele van de Argentijnse Partido Comunista schreef hij deze "Partricio eterno"  die samen met de voorlopig onvindbare "Milonga con toda el alma" uitgegeven werd. De tekst draagt de bombast eigen aan die tijd, toch een merkwaardig stukje dat ook een minder bekend aspect van de tango belicht. In sommige discografiën van Fulvio Salamanca wordt dit tema als "1959" vermeld, maar vermits Lumumba in 1961 vermoord werd is dit weinig waarschijnlijk. Con agradecimientos a los amigos Canaca y Juan Carlos

Recitado:  Suenan los tambores en el Africa como si mil volcanes furiosos como si un millon de leones rugieran adentro de los cueros Han matado a Patrice de bosque a bosque han matado a Patrice  de rio a rio han matado a Patrice los mercaderes de diamantes y de uranio y de pueblos En el sur azul del Plata puerto de mármol, babel de lata responden lagrimas y gritos mil bandoneones Cantado: Lumumba, tu no te has muerto Lumumba, tu corazón es un rojo cantar sobre el mundo volando y sonando llamando a las puertas como si fuera una voz Tu no querias responso querias revolución Lumumba tiene tumba de rebelión, de rebelión. El negro a la mina el blanco a la boite el negro a los montes el belga a bailar el negro va al muelle  y el yanqui a robar Los blancos a sus casas y el negro a la libertad Lumumba, son los tambores Lumumba, buscando estan redoblando con manos de fuego a tus asesinos, así donde vayan juro que no escaparan tu no querias responso querias revolución Lumumba, tienes tumba de rebelión Lumumba... -----------------------------------------

Gereciteerd : De trommels luiden in Afrika alsof duizend woeste vulkanen, alsof een miljoen leeuwen brullen onder het slagvel. Ze hebben Patrice gedood - van woud tot woud - ze hebben Patrice gedood - van rivier tot rivier - ze hebben Patrice gedood, de handelaars in diamant, in uranium en in volkeren En ten zuiden van de Rio de la Plata, een haven van marmer, de rest van blik beantwoorden duizend bandoneons de tranen en het geschreeuw. Gezongen : Lumumba, je bent niet gestorven Lumumba, jouw hart is een rood gezang over de wereld vliegend en luid klinkend, roepend aan de deuren alsof het een stem was. Je vroeg niet om een dodenwake je wou de revolutie Lumumba, in de opstand vond je jouw graf. De zwarte moet de mijn in de blanke gaat uit de zwarte werkt op de heuvels de Belg gaat dansen de zwarte werkt op de kade de yankee gaat roven. De blanke naar huis, de zwarte naar de vrijheid. Lumumba, de trommels... Lumumba, zijn op zoek... ... roffelend met vurige handen... naar jouw moordenaars, waar ze ook gaan, ik zweer je dat ze niet zullen ontsnappen. Je vroeg niet om een dodenwake je wou de revolutie Lumumba, in de opstand vond je jouw graf Lumumba... ----------------------------------------- Vertaling : Tangoteca - 2004-11

Discografie 1961 (?), Luis Correo met Fulvio Salamanca ( beluisteren )

 Top

(bis)

A la luz del candil - Bij het licht van een lantaarn Muziek : Carlos V. G. Flores - Tekst : Julio Navarrine Fascinerend stukje uit (vermoedelijk °) 1926, de muziek is nog dreigend, maar toch is alles reeds gebeurd... En weer is daar dat mes, waar we het al eerder eens over hadden. Eremoord ? Echt vóór zijn we natuurlijk niet, maar mits een flinke laag patine... ° Volgens H.A. Benedetti ("Las mejores letras de tango") zou er reeds een opname bestaan uit 1922, door Ignacio Corsini, maar deze ontbreekt in andere discografiën, o.a. R.G. Miglio ("Los intérpretes del tango").

Me da su permiso, señor comisario Disculpe si vengo tan mal entrazao, yo soy forastero y he caído al Rosario trayendo a los tiempos un buen entripao. Quizás usted piense que soy un matrero. Yo soy gaucho honrado a carta cabal. No soy un borracho, ni soy un cuatrero [1] Señor comisario... ¡Yo soy criminal! ¡Arrésteme, sargento, y póngame cadenas! Si soy un delincuente, que me perdone Dios. Yo he sido un criollo bueno, me llamo Alberto Arenas. ¡Señor, me traicionaban... y los maté a los dos! Mi china fue malvada. mi amigo era un sotreta. Mientras yo fui a otro pago, me basurió la infiel; las pruebas de la infamia las traigo en la maleta; ¡las trenzas de mi china y el corazón de él! ¡Apriete, sargento! ¡Que no me retobo! Yo quiero que sepan la verdad de a mil, la noche era oscura como boca de lobo, testigo solito la luz de un candil. Total: cuasi nada, un beso en la sombra... dos cuerpos cayeron y una maldición. Y allí, comisario, si usted no se asombra, ¡yo encontré dos vainas para mi facón! ¡Arrésteme, sargento, y póngame cadenas! Si soy delincuente, que me perdone Dios. ----------------------------------------- Lunfardo en populaire uitdrukkingen zijn schuin weergegeven.

Staat U mij toe, meneer de commissaris Verontschuldig mij als ik er slecht voor kom Ik ben vreemd hier en tot in Rosario heb ik al heel de tijd mijn woede gedragen. Misschien denkt U dat ik een vluchteling ben Ik ben een gaucho, geheel en al fatsoenlijk Ik ben geen dronkaard, en ook geen veedief [1] Meneer de commissaris... Ik ben een misdadiger ! Arresteer mij, agent, sla mij in de boeien Als ik een misdadiger ben, dat god het mij vergeve Ik ben een goede creool geweest, ik heet Alberto Arenas [2] Meneer, ze hebben mij verraden... en ik heb ze beiden gedood ! Mijn vrouw was verdorven, mijn vriend een dwaas Terwijl ik op reis was, werd ik vernederd door de ontrouwe De bewijzen van de schande heb ik hier in mijn koffer: de vlechten van mijn vrouw en het hart van hem. Toe maar, agent ! Ik zal mij niet verzetten Ik wil dat iedereen de waarheid kent De nacht was donker als de muil van een wolf en als enige getuige het licht van een lantaarn Kortom: bijna niets, een kus in het donker twee lichamen duiken op en een vervloeking En daar, meneer de commissaris, als het U niet verbaast, vond ik twee schedes voor mijn mes Arresteer mij, agent, sla mij in de boeien Als ik een misdadiger ben, dat god het mij vergeve. ----------------------------------------- [1] In sommige latere versies "pendenciero", ruziemaker [2] Niet te verwarren met de Alberto Arenas, zanger bij Francisco Canaro (van 1945 tot 1957), en die in deze geheel onschuldig is. Vertaling : Tangoteca - 2005-09

Discografie (selectie) 1927, Carlos Gardel en Ignacio Corsini, met gitaarbegeleiding 1927, Francisco Lomuto en Osvaldo Fresedo, instrumentaal 1937, Carlos Ortega, met Ricardo Tanturi 1943, Carlos Acuña, met Rodolfo Biagi 1948, Jorge Casal, met Florindo Sassone 1951, Edmundo Rivero, met gitaarbegeleiding 1952, Mario Pomar, met Carlos Di Sarli 1954, Miguel Montero, met Osvaldo Pugliese ( beluisteren ) 1956, Jorge Durán, met Carlos Di Sarli 1962, Jorge Durán, met José Basso

 
 

TOP

Tangoteksten-2

Home

e-mail