Maandelijks Af en toe hoop ik hier een tangotekst in Nederlandse vertaling te brengen, met een beetje commentaar waar nodig. Het kan vriezen, het kan dooien, dus misschien iets min of meer frekwent al naargelang inspiratie en beschikbare tijd.

Verzoekjes zijn mogelijk maar worden niet noodzakelijk ingewilligd : soms gaat het boven mijn petje (bvb. door excessief gebruik van Lunfardo, het equivalent van het Bargoens in Buenos Aires), of ook om dat ik het niet echt de moeite vind om er tijd in te steken - het is niet al goud wat blinkt.

Johan

Home
 
 
Nov.  2003  : Madame Julie
Jan.  2004  : Cambalache
Jan.  2004  : No me pregunten por qué
Jan.  2004  : Los ejes de mi carreta
Maart 2004  : Garganta con arena
April 2004  : Silbando
Juni  2004  : Tiempos Viejos
Okt.  2004  : Volver
Nov.  2004  : Patricio eterno
Sep.  2005  : A la luz del candil
Okt.  2005  : Negra Maria
Mei   2007  : Por Una Cabeza
Mei   2007  : Las Cuarenta
Mei   2007  : Los Ejecutivos
Sep.  2007  : A la francesa
Okt.  2007  : Los Mareados
Okt.  2007  : Viejo Ciego
Okt.  2007  : Viejo Link
Febr. 2008  : Tal vez será su voz
Maart 2008  : La Marcha Nupcial
April 2008  : Volver - la parodia
Febr. 2009  : Barreras de Amor
Febr. 2009  : Como las Aves
Febr. 2009  : Libertango
Juli  2009  : El Tango Electrónico
Sept. 2009  : Prometedora
Okt.  2009  : Música Beat
Okt.  2009  : Chiquilín de Bachín
Nov.  2009  : Milonga Lunfarda
Maart 2010  : Puro Cuento
Mei   2010  : Duelo Criollo
Febr. 2011  : Venceremos
Febr. 2011  : Café Dominguez
Jan.  2012  : Naranjo en flor
Jan.  2012  : Cuidado con los cincuenta
Apr.  2012  : Se-Pe-Ño-Po-Ri-Pi-Ta-Pa
Mei   2012  : Entre Curdas
Juni  2012  : A Media Luz
Mei   2013  : Padre Nuestro
Juli  2014  : El Sueño del Pibe
  
Personenindex

Wil je een berichtje ontvangen als er een nieuwe tekst verschijnt ?
E-mail:  


El Hornero
Barreras de amor  - Overweg van de liefde
Tekst & Muziek : Antonio Sureda & Jerónimo Sureda, 1936

Sommige van die oude teksten hebben, in al hun naïviteit, iets aandoenlijks.
Komt het, in dit geval, door de logische onmogelijkheid van een seinhuis, opgetrokken uit de overblijfselen van een wagon, in een streek waar de eerste trein nog moet passeren? Waarschijnlijk niet door de aan allerlei vliegende wezens ontleende pseudo-diepe levensfilosofie...  Of komt het door het epische, verhalende karakter dat al bij al beter beklijft dan het lyrische gemekker, genre kouvanjou, dat de tango zo teisterde vanaf de jaren zestig ?

Dit sympathieke niemendalletje was waarschijnlijk ongemerkt voorbij gegaan, ware het niet van de formidabele versie - muzikaal gesproken dan - van Roberto Firpo. De enige vals waarvoor ik mensen letterlijk naar de dansvloer heb zien stormen...

En aquel pobre señalero de madera
que el viejo Tata construyó con un vagón
vivió la linda virgencita de los campos
era morocha, muy tostada por el sol.
Era la buena madrecita de la casa
porque muy sola desde chica se quedó
y sabía cumplir con los quehaceres
porque mirando a las aves aprendió.
 
La llamó el hornero [1] en las mañanas
y el ritmo chirriante de su canto...
para ella era igual
como una diana, no bien...
el claro sol
asomaba por los campos,
Le enseño la calandria
el lindo trino
La torcaza a ser buena y generosa,
y soñó con un mundo
de esperanzas sin fin
porque miraba volar
las mariposas.
 
El era un joven maquinista que guiaba
el tren primero que cruzaba esa región
y que a su paso pedía vía libre
a la morocha que azuzó su corazón.
Y aquella linda
virgencita de los campos
en la barrera con cariño lo esperó,
y aúnqu'al pasar
le brindaba una sonrisa
por las señales
decíale que no.
 
Ese idilio amoroso quedó trunco
porque un día al chocar el mañanero,
dió su vida aquel bravo maquinista
y con el...
los dulces sueños de amor
tambien se fueron.
 
Ya no hay nadie en el viejo señalero
La calandria no alegra con su canto,
Es inutil que la llamé el hornero... se fue
la linda flor que adornaba aquellos campos.
 
-----------------------------------------
In het armtierige houten seinhuis
dat de oude Tata opgetrokken had uit een wagon
woonde het mooie maagdje van de velden
getaand en gebruind door de zon.
Ze bemoederde het huis
waar ze reeds als kind alleen verbleef
en wist alles te beredderen
zoals ze dat van de vogels had geleerd
 
's Morgens riep haar de ovenvogel [1]
en het tsjilpende ritme van zijn gezang
was voor haar 
net als een ochtendappél
als de heldere zon
zich vertoonde boven de velden
De leeuwerik leerde haar
het mooie gezang
De houtduif om goed en genereus te zijn
en ze droomde van een wereld
vol eindeloze hoop
omdat ze de vlinders
had zien vliegen.
 
Hij was een jonge machinist, bestuurder
van de eerste trein die deze streek doorkruiste
en die vrije doorgang vroeg
aan het meisje [2] dat zijn hart ophitste.
En de mooie
maagd van de velden
wachtte bij de overweg met liefde op hem
en alhoewel ze hem bij het voorbijgaan
een glimlach schonk,
wees ze hem af
met de seinen.
 
Maar deze amoureuze idylle werd afgebroken
want op zekere dag bij een botsing in de morgen
gaf die dappere machinist zijn leven
en met hem
verdwenen ook 
de zoete dromen van de liefde.
 
Er is niemand meer in het oude seinhuis
de leeuwerik verblijdt niemand meer met zijn zang
nutteloos dat de ovenvogel haar roept... ze verdween
de mooie bloem die de velden tooide
 
-----------------------------------------
Vertaling : Tangoteca - 2009/02
[1] El hornero: de ovenvogel  (Furnarius leucopus)  werd in 1928, middels een enquête bij schoolkinderen in Buenos Aires, uitgeroepen tot "vogel des vaderlands" (Ave de la Patria), met ruime voorspong op de nochtans meer tot de verbeelding sprekende condor. Een van de meisjes argumenteerde dat "...hij bijna overal in het land voorkwam en meer kwaliteiten verenigde dan om het even welke andere vogel". Maar het is me niet helemaal duidelijk  welke deze dan wel mogen zijn, andere dan het verorberen van voor de landbouw schadelijke insecten...
De kans is niet gering dat je ondertussen ook al gedanst hebt op "Como el hornero" (Pedro Laurenz, met Alberto Podestá), "Zorzál" (de lijster - milonga, Carlos Di Sarli, met Roberto Rufino), "La Cachilla" (de renkoekoek, o.a. Osvaldo Fresedo, Di Sarli, Pugliese)...  Zo zie je maar: voor je het weet, en als je goed bij de les blijft, maakt de tango een heuse ornitoloog van je.... Maar wat écht belangrijk is zit natuurlijk in "Como las Aves" :  Yo soy como las aves, solo canto en libertad - Ik ben zoals de vogels, ik zing enkel als ik vrij ben.

[2] Eigenlijk:  "morocha", een Argentijnse uitdrukking voor wat wij "het mediterrane type" zouden noemen (iets wat niet echt goed bekt in een lopende tekst) : donker, met getaande huid... Beroemde "morocho/as" waren onder andere Carlos Gardel  (het duo Gardel-Razzano was ook bekend als "El Morocho y el Oriental") en Lola Candales, die model stond voor de tango van Saborido en Villoldo: La Morocha ("Yo soy la morocha..., la mas agraciada..." )

Discografie
  • 1936, Eduardo Marquez, met het Antonio Sureda Trio ( beluisteren )
  • 1936, Carlos Varela, met Roberto Firpo

Top

Como las aves - Zoals de vogels
Tekst : Manuel Romero - Muziek : Francisco Lomuto

Libertango, maar dan 30-40 jaar vroeger....


Encallado el ruiseñor
ya no sabe más cantar
y se muere de dolor
suspirando por volar.
 
Nunca da sus trinos suaves
el encierro: la crueldad
Y yo soy como las aves
Solo canto en libertad
 
Libre, ir cantando por la vida
sola, sin hogar y sin guarida
Y soñar sin que apague la prisión
Esta luz que el corazón
lleva encendida.
 
Libre, quiero ser como el pampero
Sola, y seguir mi derrotero
Sin pensar, ni saber donde llegar
Sola libre quiero ser
Para cantar
 
-----------------------------------------
Gestrand, kan de nachtegaal
niet meer zingen
en hij sterft door pijn
smachtend om te kunnen vliegen.
 
Zijn zacht gezang klinkt niet meer
door de wreedheid van het opgesloten zijn
En ik ben zoals de vogels
ik zing enkel in vrijheid
 
Vrij zijn, zingend door het leven gaan
alleen, zonder thuis en zonder toevluchtsoord
Dromend, zonder dat de gevangenschap
het licht uitdooft
dat in het hart gedragen wordt.
 
Vrij zijn, zoals op de pampa
Alleen, mijn eigen weg volgend
Zonder na te denken, zonder te weten waar ik zal belanden
Ik wil alleen maar vrij zijn
om te kunnen zingen.
 
-----------------------------------------
Vertaling : Tangoteca - 2009/02
Discografie
  • 1939, María Teresa Greco, met Francisco Lomuto ( beluisteren ) - "cantante invitada" - gastzangeres, María Teresa Greco was vooral bekend als radiozangeres en dit zou haar enige tango plaatopname zijn, het had wat meer mogen zijn...
  • 1939, Carmen Del Moral, met Francisco Lomuto - dit is de versie uit de film "Muchachos que estudian" uit dat zelfde jaar, geregisseerd door tekstschrijver Manuel Romero
  • 1980, Olga Cabrera, met Daniel Lomuto

Top


Horacio Ferrer (Brussel, 2004)
Libertango
Tekst : Horacio Ferrer -  Muziek : Astor Piazzolla

Het lijkt wel of er, sinds 1960, de tijd van het quinteto, twee Piazzolla's bestaan. De ene, instrumenteel, met de vele bekende tango nuevo thema's... De andere met gezongen tangos, baladas, trage milongas tot en met een volledige operita ("Maria de Buenos Aires"), vaak in samenwerking met Horacio Ferrer, of met teksten van Jorge Luis Borges. Vocalisten zijn o.a.  Nelly Vázquez, Héctor De Rosas, Roberto Yanés, Edmundo Rivero, Amelita Baltar, José Angel Trelles, Roberto Goyeneche....

Maar bij de uitvoerders van Piazzolla's werk zien we een grijze zone ontstaan met gezongen versies van thema's die nochtans typisch als instrumenteel beschouwd worden: Adiós Nonino en Invierno Porteño (beide met tekst van Eladia Blázquez), Oblivion (met een Franstalige tekst - J'Oublie - en nog een andere van Horacio Ferrer) en ook deze Libertango.

Recitado:
Mi libertad me ama y todo el ser le entrego.
Mi libertad es tranca a la cárcel de mis huesos.
Mi libertad se ofende si soy feliz con miedo.
Mi libertad desnuda me hace el amor perfecto.
 
Mi libertad me insiste con lo que no me atrevo.
Mi libertad me quiere con lo que llevo puesto.
Mi libertad me absuelve si alguna vez la pierdo
por cosas de la vida que a comprender no acierto.
 
Mi libertad no cuenta los años que yo tengo,
pastora inclaudicable de mis eternos sueños.
Mi libertad me deja y soy un pobre espectro.
Mi libertad me llama y en trajes de alas vuelvo.
 
Mi libertad comprende que yo me sienta preso
de los errores míos, sin arrepentimiento.
Mi libertad, quisieran el astro sin asueto
y el átomo recluso.
 
Ser libre !Que misterio!
Ya en su vientre mi madre me decía:
"Ser libre no se compra ni es dádiva o favor".
Yo vivo del hermoso secreto de esta orgía.
 
Si polvo fui y al polvo iré
soy polvo de alegría
y en leche de alma
preño mi libertad en flor.
 
Canto:
De niño la adoré, deseandola crecí,
mi libertad: mujer de tiempo y luz
la quiero hasta el dolor y hasta la soledad.
 
Recitado:
Mi libertad me sueña con mis amados muertos.
Mi libertad adora a los que en vida quiero.
Mi libertad me dice de cuando en vez por dentro,
que somos tan felices como deseamos serlo.
 
Mi libertad conoce al que mató y al cuervo
que ahoga y atormenta la libertad del bueno.
Mi libertad se infarta de hipócritas y necios.
Mi libertad trasnocha con santos y bohemios.
 
Mi libertad es tango
de par en par abierto,
y es blues y cueca y choro
danzón y romancero
 
Mi libertad es tango
juglar de pueblo en pueblo
y es murga y sinfonía
y es coro en blanco y negro
 
Mi libertad es tango
que bailan en diez mil puertos
y es rock, milonga y salmo
es ópera y flamenco
 
Canto:
De niño la adoré, deseandola crecí,
mi libertad: mujer de tiempo y luz
la quiero hasta el dolor y hasta la soledad.
 
-----------------------------------------
Gereciteerd:
Mijn vrijheid houdt van mij en ik geef me volledig aan haar over
Mijn vrijheid is het slot op de gevangenis van mijn botten
Mijn vrijheid voelt zich gekwetst wanneer ik gelukkig ben uit vrees.
Mijn naakte vrijheid bedrijft de perfecte liefde
 
Mijn vrijheid dringt aan op wat ik niet durf
Mijn vrijheid is tevreden met wat ik draag
Mijn vrijheid vergeeft het me wanneer ik haar eens verlies
Door de dingen des leven die ik niet goed begrijp
 
Mijn vrijheid telt mijn jaren niet
Plichtsgetrouwe hoedster van mijn eeuwige dromen
Als mijn vrijheid mij verlaat ben ik een armtierig spook
Als ze me roept kom ik op vleugels gedragen terug
 
Mijn vrijheid begrijpt dat ik mij de gevangene voel
van mijn fouten, zonder berouw
Mijn vrijheid, de ster die nooit een vrije dag heeft
en het opgesloten atoom benijden me erom.
 
Vrij zijn - wat een mysterie
In haar buik zei mijn moeder me reeds
"Vrijheid kan je niet kopen, is geen geschenk of gunst"
Ik leef van het mooie geheim van deze uitspatting
 
Als ik stof was en tot stof zal vergaan...
ben ik stof van vrolijkheid
En met sap van de ziel
breng ik mijn vrijheid tot bloei
 
Gezongen:
Als kind heb ik haar bewonderd, er naar verlangend groeide ik op
Mijn vrijheid: vrouw van tijd en licht
Ik hou van haar, tot en met de pijn en de eenzaamheid
 
Gereciteerd:
Mijn vrijheid droomt over mij en mijn gestorven geliefden
Mijn vrijheid aanbidt hen die ik bij leven bemin
Mijn vrijheid zegt me soms van binnen
Dat we zo gelukkig zijn als we zelf willen
 
Mijn vrijheid kent diegene die gedood heeft en de raaf
die de vrijheid van de goede verstikt en kwelt
Mijn vrijheid krijgt een infarct van de schijnheiligenen en de dwazen
Mijn vrijheid brengt de nacht door met heiligen en zigeuners
 
Mijn vrijheid is tango
wijd open
is blues en cueca en choro
danzón
en romance
 
Mijn vrijheid is tango
minnestreel tussen de volkeren
en is murga en symfonie
en zwart-en-blank koor
 
Mijn vrijheid is tango
gedanst in tienduizend havens
en is rock, milonga en salmo
is opera en flamenco
 
Gezongen:
Als kind heb ik haar bewonderd, er naar verlangend groeide ik op
Mijn vrijheid: vrouw van tijd en licht
Ik hou van haar, tot en met de pijn en de eenzaamheid
 
-----------------------------------------
Vertaling : Tangoteca - 2009/02
Discografie
  • 1994, José Angel Trelles, met Juan Carlos Cirigliano ( beluisteren
  • 1996, Gustavo Nocetti, met het Nestor Vaz Cuarteto. Gustavo Nocetti  (1959-2002) is een veel te jong gestorven Uruguayaanse zanger. Enkele jaren geleden kwam hij om in een verkeersongeluk (net zoals zijn landgenoot Julio Sosa, eerder in 1964).
  • 2004, Carmen de la Jara (recitatieve door Alfredo Maya), niet echt een flamenco versie maar wel ingebed in een flamenco-tango fusion CD "Gardel & Piazzolla - Inmortales" ("Es opera y flamenco" krijgt hier wel een speciale betekenis)
  • 2005, Horacio Ferrer, met bassist Horacio Fumero
Instrumentele versies : deze zijn ontelbaar...
  • onder Piazzolla's eigen uitvoeringen (meestal live-opnames) blijft de oorspronkelijke en enige studio-opname, in 1974 uitgebracht op de gelijknamige LP, onovertroffen
  • speciale vermeldingen voor: Chiquinho Do Acordeon & Orq. de Cordas Brasileiras (1991), Mario Raskin & Oscar Milani (clavecimbel duo, 1989), Yo-Yo Ma (cello, 1997), Michel Camilo & Tomatito (piano & gitaar, 2006) ...
De Libertangos die je liever niet wil horen
  • Guy Marchand, "Moi je suis tango" - Marchand?...  tango ?
  • Milva (ooit samen met Piazzolla opgetreden in Parijs), met Daniel Binelli en het vreselijke "Strange, I have seen that face before..." (Grace Jones wil ik hier niet eens vermelden - oeps... nu doe ik het toch wel zeker...)

Top

El Tango Electrónico
Matilde Vitullo

Voor één keer geen tangotekst maar een tekst over tango...
Deze brief werd gepubliceerd in Tango y Cultura Popular (Juni 2006). 
Al enkele jaren geleden, maar nog steeds actueel...
Niet het best mogelijke essai over het onderwerp
maar wel uit het hart geschreven
en bovendien door iemand die zelf muzikant is.

Soy Matilde, bandoneón de la Orquesta Típica Imperial y acá va mi comentario a raíz de la discusión sobre el "tango electrónico" (aclaro que es mi opinión y no necesariamente la del resto de los chicos de la Imperial). Ik ben Matilda en speel bandoneon in het Orquesta Típica Imperial en dit is mijn commentaar bij de discussie over "tango electrónico". Dit is mijn opinie en niet noodzakelijk deze van de andere leden van de Imperial.
En primer lugar, es cierto que es muy difícil "hablar mal" del "tango electrónico" cuando hay una movida tan grande que lo sostiene... Escuché a muchos buenos y reconocidos músicos de tango decir que el "tango electrónico", o al menos una buena parte de él, además de no tener nada que ver con el tango, es una música muy burda y elemental. Pero es difícil decir esto públicamente sin pasar por reaccionarios. Lamentablemente el ejemplo de la reacción a Piazzolla nos dejó marcados y ahora esa equivocación que cometieron unos cuantos tangueros en esa época parece dar argumentos con los que no sólo se defiende al "tango electrónico": además terminan, en algún modo, poniéndolo a la misma altura que a Piazzolla. ¡Pero qué comparación! Piazzolla fue un genio e independientemente de que algunas de sus producciones estuvieran quizás un poco alejadas del tango tradicional, nadie puede ni podía negar que Piazzolla sabía mucho de tango, ¿no?: su historia empieza ya en el 40 y pico y antes. In de eerste plaats is het heel moeilijk iets negatief te zeggen over "tango electrónico" gezien de grote steun die deze geniet... Ik heb vele goede en erkende muzikanten horen zeggen dat "tango electrónico" (of minstens een groot gedeelte ervan) weinig met tango te maken heeft en vervelende en zeer elementaire muziek is. Maar het is moeilijk dat in het publiek te zeggen zonder door te gaan voor een reactionair. De jammerlijke weerstand tegen Piazzolla vanwege sommige tangueros in het verleden, wordt nu als argument en voorbeeld  aangehaald door diegene die de "tango electrónico" willen verdedigen. Bovendien plaatsen ze de "tango electrónico" op dezelfde hoogte als Piazzolla. Maar wat een vergelijking ! Piazzolla was een genie en alhoewel sommige van zijn werken nog weinig met traditionele tango te maken hadden kan niemand beweren dat Piazzolla niet veel van tango afwist. Zijn muzikale geschiedenis begon reeds in de veertiger jaren en zelfs iets daarvoor.
Por otro lado algo muy llamativo es que algunos de los instrumentistas que participan o participaron en grupos de "tango electrónico" (conozco por lo menos tres casos) confiesan que la música que hacen con estos grupos no les gusta ni medio. Obviamente tampoco esto lo van a decir públicamente porque se quedarían sin el laburo y además quizás podrían ser acusados de mercenarios. Aan de andere kant, en opmerkelijk, enkele van de muzikanten die deel zijn of waren van die groepen die "tango electrónico" spelen, hebben mij toevertrouwd dat de muziek die ze daar maken hen helemaal niet bevalt (ik ken op zijn minst drie gevallen). Natuurlijk zullen ze dat nooit publiekelijk toegeven want anders vallen ze zonder werk en zouden ze als huurlingen beschouwd worden
Hay varias cuestiones: por un lado la riqueza de la música, se llame como se llame, por otro lado la cuestión de qué definimos como tango, y por otro lado el espacio de difusión que obtiene esta música. Er zijn verschillende aspecten: aan de ene kant de complexiteit van de muziek - of hoe men het ook wil noemen - en aan de andere kant de vraag hoe men tango definieert en waar deze muziek thuis hoort.
Pensando en la primera cuestión me acuerdo del cuento sobre el duque que sale a la calle vestido con un "vestido invisible" (en bolainas, en realidad) y la multitud - con tal de ir con la corriente - lo aclama por la belleza del traje. Creo que nuestro criterio para decidir si una música es buena o no debería basarse en la experiencia personal, en el grado de emoción, o de interés intelectual o incluso de entretenimiento que esa música nos pueda aportar. Quizás el "tango electrónico" esté en su primera etapa de gestación y luego más adelante surgen cosas más interesantes... Bij het eerste herinner ik mij het sprookje van de keizer die zonder kleren door de straten loopt, door iedereen - om toch er toch maar bij te horen - bejuweld voor de schoonheid van zijn gewaad. Ik denk dat het criterium volgens hetwelke muziek al dan niet goed is zich moet baseren op de persoonlijk ervaring, de intensiteit van de emotie, de intellectuele structuur en ook het plezier dat deze kan bezorgen. Misschien dat "tango electrónico" zich nog in de allereerste fase van zijn ontwikkeling bevindt en dat later meer interessante dingen zullen opduiken.
Con respecto a qué es tango, por supuesto que es muy difícil dar una definición, y la barrera entre lo que es y lo que no es tango es muy difusa. Pero una cosa es clara: hay alguna unidad entre lo que llamamos tango que hace que no a cualquier música o forma de bailar podamos darle ese nombre. La música del tango es rica en ritmos, maneja ciertos tipos de acompañamientos (como marcato, síncopa, 332), tiene formas especiales de fraseo, toques definidos diferentes de los de otras músicas... No digo que no se pueda hacer experimentación, pero creo que una base de chill out con un bandoneón sonando encima no tiene mucho sentido de ser llamada tango. (Repito que de todas maneras no me parece que todo el "tango electrónico" sea igual). Wat betreft de vraag wat tango is, het is inderdaad zeer moeilijk een definitie te geven en de grens tussen wat tango is of niet, is zeer diffuus. Maar één zaak is duidelijk: er zit iets in wat we tango noemen waardoor we niet om het even welke andere muziek of vorm van dansen als dusdanig beschouwen. De tangomuziek is rijk aan ritmes en heeft zekere kenmerken (zoals een gemarkeerd ritme, accent verschuivingen, 332...), een speciale manier van fraseren, duidelijk verschillend van andere muziekvormen. Ik beweer niet dat er niet mag geëxperimenteerd worden maar een chill out basis met een beetje bandoneon bovenop heeft weinig waardoor het tango zou kunnen genoemd worden. (Ik herhaal nog eens dat niet alle "tango electrónico" gelijk is)
Una cosa que me enoja es que a veces se haga pasar al "tango electrónico" por "el tango joven" o "el tango nuevo" o "la evolución del tango". En realidad creo que hay más jóvenes haciendo tango tango. En Argentina pasaron muchos años en los que el tango fue despreciado por la gente, sobre todo por la gente joven; se veía como música "de viejos". Esto fue lo que sentía la generación de nuestros padres. Hay muchas razones para ello, y, como todos saben, entre ellas están "el mercado", el negocio de las discográficas, la invasión de músicas de Estados Unidos e Inglaterra, etc. Iets wat me kwaad maakt is dat men "tango electrónico" wil laten doorgaan voor "jonge tango" of "nieuwe tango" of de "evolutie van de tango". Ik geloof dat er in de realiteit meer jongeren bezig zijn met echte tango. In Argentinie werd de tango gedurende vele jaren ondergewaardeerd, vooral door jongeren die er enkel "ouwe muziek" in zagen. Dat gevoel leefde sterk bij de vorige generatie. Er zijn veel redenen voor, zoals we allen weten, o.a. de "markt", de commercie van de platenmaatschappijen, de invasie van Angelsaksische muziek...
Afortunadamente en la actualidad es mucha la gente que se está acercando a escuchar, bailar y tocar tango, y hay muchos jóvenes (¡y muy jóvenes algunos!) que están buscando su camino en la producción de música de tango. Y se está aprendiendo mucho, se está escribiendo mucha música, algunos grupos comienzan a diferenciarse con su estilo... Pero parece que de todas maneras los billetes vienen más por el lado de lo electrónico... Gelukkig zijn er vandaag veel mensen die opnieuw tango beluisteren, spelen en dansen, onder hen veel jongeren (sommigen zelfs zeer jong!) die hun weg zoeken in het maken van tangomuziek. Ze leren veel, ze componeren veel en sommigen slagen erin zich te onderscheiden door hun stijl. Maar toch lijkt het dat het geld makkelijker binnenkomt aan de kant van de "electrónico".
Y para terminar poniéndome bien trágica y panfletaria:
A veces las mezclas de músicas o las mezclas de culturas pueden conducir a algo nuevo e interesante. Algunos intercambios son muy productivos. Pero hay una diferencia entre el matrimonio de un musulmán con una norteamericana y la invasión de Bush y sus petroleros a Irak, no se trata del mismo tipo de mezclas culturales, ¿no? El problema es cuando una de las culturas que interactúa es la cultura dominante de todo el planeta. Entonces más que una riqueza se produce una uniformización, un aplastamiento de las culturas locales. Esto se transforma en la forma más sutil de dominación. Y el mundo se empieza a parecer a El mundo feliz, de Huxley. Uno puede estar en cualquier lugar del mundo y entrar a un Mc Donald's a comer la misma hamburguesa mientras escucha la misma música, una música muy fácil de entender y de bailar: punchi - punchi.
Mucho más fácil que los ritmos del folclore argentino, del flamenco, de la música de Bulgaria, del tango... 
Chan chan...
En om te eindigen op een tragische en pamfletaire noot...
Soms kunnen muzikale mengvormen of de vermenging van kulturen aanleiding geven tot iets nieuws en interessant. Sommige zijn zeer productief gebleken. Maar er is een verschil tussen het huwelijk van een moslim met een amerikaan en de invasie van Bush in Irak. Dit zijn geen vergelijkbare uitwisselingen. Er stelt zich een probleem wanneer één van de kulturen de dominante kultuur van de planeet is. In dat geval haalt de gelijkvormigheid het van de rijkdom, wordt het een verdrukking van de lokale kulturen. Dit is de meest subtiele vorm van onderdrukking. En de wereld gelijkt meer en meer op de "Brave New World" van Huxley waar men om het even waar een McDonald's kan binnenstappen om dezelfde hamburger te eten en dezelfde muziek te horen, muziek die zeer gemakkelijk te begrijpen en te dansen is: punchi...punchi...
Veel gemakkelijker dan de ritmes uit de Argentijnse folklore, de flamenco, Bulgaarse muziek, tango...
Chan chan...
-----------------------------------------
Het (kulturele) anti-imperialisme mag hier dan al jaren lang passé zijn, in Zuid-Amerika is dit zeker nog niet het geval zoals je hierboven kan lezen. Men wil ons graag doen geloven dat het van puur verstand is dat we de -ismen achter ons hebben gelaten. Maar in dit geval is het waarschijnlijker dat de strijd gestreden en... verloren is. Je moet het al in goed afgeschermde niches gaan zoeken om te ontsnappen aan het Angelsaksische monotone popgedreun. En zelfs dat ziet er niet goed uit: de lokale, publieke tango heeft hier misschien nog 1 of 2 jaar te gaan...  en dan zal het iets zijn om thuis van te genieten. Gardel was, terecht, volkomen afwezig in de milongas, maar van tegenwoordig volstaat het dat een paar knullen daar drums en bassen bovenop monteren (ik verzin dit niet - het bestáát...) en het wordt gespeeld als "tangodansmuziek" - tsja.... Brave new world milonga is coming... 

Top

Prometedora  - Veelbelovend
(milonga)
Tekst : Oscar Nuñez - Muziek: Raúl Jaurena

Tango kan soms eenvoudig zijn...
Als je niet net je vrouw vermoord hebt,
of je lief bent kwijtgeraakt,
of al je geld verspeeld hebt op de paardenrennen
- kortom: als je alles nog hebt en dus geen inspiratie meer  -
kan je nog altijd over de muziek en het dansen zelf schrijven....

Quien va a negarse
para bailar esta milonga
si con su ritmo prometedor,
llama y provoca,
Si parece que en sus notas 
tuviera un son que nos hablara, 
que susurra en el corazón
¡ven a bailar!
 
Quiero sentir entre tus brazos 
como aturde, como embriaga, 
como sube de los pies al corazón 
en cada paso la milonga es una danza, 
que se baila con el alma.
 
Y abandonarme a las cadencias 
soñadoras de sus notas. 
Y vibrar con el ardor abrasador 
como una llama de esta música embrujada, 
que no tiene igual
para bailar
 
Quiero sentir entre tus brazos...
 
-----------------------------------------
Wie zal het zichzelf ontzeggen
deze milonga te dansen
als zij met haar veelbelovend ritme
roept en uitdaagt.
Alsof het lijkt dat in haar muziek
een klank zou schuilen die ons aanspreekt
en het hart influistert:
kom dansen !
 
Ik wil in je armen voelen
hoe zij verwart, en in vervoering brengt
hoe zij opstijgt van de voeten naar het hart.
In elke pas is de milonga een dans
die gedanst wordt met de ziel.
 
Mij overgevend aan de klinkende
ritmes van haar muziek...
Sidderend met de verterende gloed,
de vlam van deze betoverde muziek
die haar gelijke niet kent
om te dansen

Ik wil in je armen voelen...
 
-----------------------------------------
Vertaling : Tangoteca - 2009/09
Discografie
  • 1962, Horacio Palma, met Juan D'Arienzo ( beluisteren )
  • 1995, Instrumentele versie door het New York Tango Trio (componist - en Argentijnse bandoneonist - Raúl Jaurena is de oprichter en bezieler van dit trio)

Top

Música Beat
Tekst : Enrique Cadícamo - Muziek: Daniel Melingo

Enkele weken geleden heeft Daniel Melingo dus de Premio Gardel gewonnen, een prijs jaarlijks uitgereikt door de CAPIF, de Cámara Argentina de Productores de la Industria Fonográfica (dat is een mondvol Spaans voor "de platenindustrie die zichzelf in de bloempjes zet"). Dit allemaal tot vreugde van sommigen, en tot verbazing - of rechtuit verontwaardiging - van de anderen.

Het blijft natuurlijk een raar geval, die Melingo. Enerzijds lieveling van de electrotango fans, anderzijds verwijst veel uit zijn eerste tangowerk naar Edmundo Rivero, gerenommeerd zanger uit de traditionele tango - oeps! - maar laat het hen een troost wezen: in het jaar 36 BET [1] toch nog goed genoeg bevonden om mee te werken aan een Borges-cyclus van Astor Piazzolla.
Melingo startte zijn post-rockero carriere met nummers uit het repertoire van Rivero ("Amablemente", "Tres Puntos", "El Escape"...), zelfs een eigen nummer met als titel de bijnaam van Rivero ("Leonel el feo") en werkte samen met Luis Alposta die eerder ook teksten schreef voor Rivero. Pobre Edmundo...

Melingo heeft deze eerder ongebruikte tekst van Cadícamo (waarschijnlijk al een paar tientallen jaren oud) van onder het stof gehaald, waar hij ook had mogen blijven - pobre Enrique - alhoewel: het gebeurt zelden dat een tekst - indien op de geschikte manier gebracht - zo zelfvernietigend is voor de uitvoerder.

[1] BET: Before ElecTrotango, vluggerds hebben dit al snel omgerekend naar het jaar 1965.

Unos chantas amigos me invitaron
a escuchar discos a un lugar pituco,
me sirvieron un whisky y comenzaron
a darle leña a un tango de Pichuco.
 
Era para que entrara por el aro
porque poco despues puso un cretino
canciones de los Beat's y les declaro
que la sufrí como un tormento chino.
 
Era un ruido de cuerdas que mataba,
un tono y dominante insoportable,
el cantor era un rope que ladraba
y todos lo encontraban formidable.
 
Esa moda que a mí me reventaba,
a ellos les hacía erizar la piel...
Ninguno de estos turros - yo pensaba -
habrá escuchado un disco de Gardel...?
 
-----------------------------------------
Lunfardo en populaire uitdrukkingen
zijn schuin weergegeven.
Een paar onbetrouwbare vrienden inviteerden mij
om naar platen te luisteren op een sjieke plaats
ze schonken mij een whisky in en begonnen
brandhout te maken van een tango van Pichuco [1]
 
Was het om mij daarop te doen toegeven
maar kort daarna speelde een stomkop
plaatjes van de Beatles [2] en ik verklaarde
dat ik deze onderging als een ware marteling
 
Het was een dodelijke herrie van strijkers
een ondraaglijke toon en dominant [3]
de zanger was een blaffende hond
en allen vonden ze hem formidabel.
 
Deze mode, die ik ergerlijk vond
liet bij hen het haar rechtkomen.
Geen enkele van deze dwazen - dacht ik -
zal ooit een plaat gehoord hebben van Gardel ?
 
-----------------------------------------
Vertaling : Tangoteca - 2009/10
[1] Anibal Troilo
[2] Los Beat's ? - The Beatles ? Ach ik zou het echt niet weten... Maak er "Melingo" van , dan zit het zeker goed.
[3] Verwijzing naar het "gemakkelijke" harmoniemodel dat zo typisch is voor angelsaksische popmuziek
Discografie

Top

Piazzolla & Ferrer
Chiquilín de Bachín - Het ventje van Bachín
Tekst : Horacio Ferrer - Muziek: Astor Piazzolla

Een verzoekje...

De legende wil dat deze tekst geschreven werd - in 1968 - nadat een bedelaartje verschenen was aan hun tafel in de parrilla  "Bachín" (een
typisch Argentijns grillrestaurant) waar Horacio Ferrer en Astor Piazzolla wel eens samen gingen eten. Dit restaurant - dat gelegen was in de buurt van Sarmiento y Montevideo (dicht bij de Av. Corrientes) - bestaat nu niet meer.

Con sabor a fábula porteña... ese Buenos Aires un poco a contramano...
Als een sprookje uit Buenos Aires... een Buenos Aires dat de verkeerde kant uitgaat...
Por las noches, cara sucia
de angelito con bluyín,
vende rosas por las mesas
del boliche de Bachín.
Si la luna brilla
sobre la parrilla,
come luna y pan de hollín.
 
Cada día en su tristeza
que no quiere amanecer,
lo madruga un seis de enero
con la estrella del revés,
y tres reyes gatos
roban sus zapatos,
uno izquierdo y el otro ¡también!
 
Chiquilín,
dame un ramo de voz,
así salgo a vender
mis vergüenzas en flor.
Baleáme con tres rosas
que duelan a cuenta
del hambre que no te entendí,
Chiquilín.
 
Cuando el sol pone a los pibes
delantales de aprender,
él aprende cuánto cero
le quedaba por saber.
Y a su madre mira,
yira que te yira,
pero no la quiere ver.
 
Cada aurora, en la basura,
con un pan y un tallarín,
se fabrica un barrilete
para irse ¡y sigue aquí!
Es un hombre extraño,
niño de mil años,
que por dentro le enreda el piolín.
 
Chiquilín,
dame un ramo de voz,
así salgo a vender
mis vergüenzas en flor.
Baleáme con tres rosas
que duelan a cuenta
del hambre que no te entendí,
Chiquilín.
 
-----------------------------------------
's Avonds, een bevuild
engelengezicht met spijkerbroek
verkoopt rozen aan de tafels
van het restaurant "Bachín".
Als de maan schijnt
over de grill
eet hij maan en brood van roet
 
Elke dag in zijn triestheid
die niet wil ontwaken
wordt hij wakker op een zesde januari
aan de achterkant van de ster
en drie koningskatten
stelen zijn schoenen,
de ene links, de andere ook.
 
Ventje,
geef me een bos stemmen
zodat ik er in slaag
mijn schaamte in bloei te verkopen.
Beschiet me met drie rozen
en kwets me om me de prijs te laten betalen
voor je honger die ik nooit begrepen heb.
Ventje...
 
Wanneer de zon de kinderen
in hun schoolschorten helpt,
telt hij de nullen
die hij nog moet leren.
En kijkt hij naar zijn moeder,
rondslenterend op straat,
maar hij wil haar niet zien.
 
Elke morgen, tussen het vuilnis,
maakt hij een vlieger
met brood en pasta
om weg te gaan - maar hij blijft hier.
Het is een vreemde man,
een kind van duizend jaar
van binnen verstrikt in een touw.
 
Ventje,
geef me een bos stemmen
zodat ik er in slaag
mijn schaamte in bloei te verkopen.
Beschiet me met drie rozen
en kwets me om me de prijs te laten betalen
voor je honger die ik nooit begrepen heb.
Ventje...
 
-----------------------------------------
Vertaling : Tangoteca - 2009/10
Discografie (selectie - slechts een kleine greep uit de vele versies)
  • 1969, Roberto Goyeneche met Astor Piazzolla (eerste uitgave, als B-kant van "Balada para un loco ")
  • 1969, Amelita Baltar met Moncho Miérez, gitaar (dir. Astor Piazzolla)
  • 1970, Amelita Baltar met Astor Piazzolla
  • 1970, Horacio Ferrer met Astor Piazzolla, bandoneon solo ( beluisteren )
  • 1974, Jorge Maciel, met het Sexteto Tango
  • 1975, José Angel Trelles, met Astor Piazzolla
  • 1982, Roberto Goyeneche met Astor Piazzolla (live in het theater "El Regina")
  • 1982, Raúl Lavié, met Walter Ríos
  • 1994, Amelita Baltar met Antonio Agri
  • 2003, Guillermo Fernández
  • 2006, Eva Durán, met flamenco ensemble
  • 2007, María Graña
Instrumentele versies door o.a. Giora Feidman (klarinet), Alfredo Marcucci & het Ensemble Piacevole, Cacho Tirao (gitaar), Adrian Iaies (jazzy) ...
Nog een legende...  -  ik kan me echt niet voorstellen dat er toen net iemand met een microfoon of stenoblok in de buurt zou hebben gestaan. Maar het is hen gegund - daar niet van.
Astor: Fijate qué lindo hubiero sido oír la voz de Enrique Santos Discépolo y el piano de Mariano Mores, o el bandoneón de Pichuco con la voz de Manzi, o a Cobián y Cadícamo diciendo sus propios temas... ¿No te parece?
Horacio: Entonces, antes de espichar, ¡grabemos el nuestro!
Astor: Mirá, Horacio, de hacerlo tiene que ser de una manera muy doméstica
Horacio: Sí, se trata de asombrar a nadie con virtuosismos musicales e interpretativos, como lo hacemos siempre entre los amigos
Astor: Eso es, todo impensado, y sin rebusques
Horacio: Cachá el bandoneón...
Astor: Empezá a decir...
Astor: Stel je voor hoe mooi het zou geweest zijn om de stem van Enrique Santos Discépolo te horen met de piano van Mariano Mores, of de bandoneon van Pichuco met de stem van Manzi, of Cobián met Cadícamo die zijn eigen teksten opzegt... Denk je het niet ?
Horacio: Wel, voor we de pijp uitgaan, laat ons de onze opnemen!
Astor: Kijk, Horacio, als we dat doen moet het op een huiselijke manier gebeuren
Horacio: Juist, het komt er op aan niemand te verbazen met muzikale of interpretatieve virtuositeiten, eerder zoals we het altijd onder vrienden deden
Astor: Dat is het, ondoordacht, zonder veel afweging
Horacio: Neem je bandoneon...
Astor: Begin maar op te zeggen...

Top




Milonga Lunfarda
Tekst : Mario Cecere - Muziek: Edmundo Rivero

Tijd voor een beetje Lunfardo les...

Uit de galerij van onuitgevoerde plannen... In het centrum van Madrid stap ik naar een vrouw toe en zeg haar : "Percanta que me amuraste". Alhoewel dit openingsvers van de tango Mi Noche Triste (ca.1917) zeer Spaans klinkt zal de Spaanstalige schone mij verbaasd aankijken met een blik van "Man, waar heb je het over ?" [1]. Spaans ? 

Op het einde van de 19° eeuw, onderging Buenos Aires een massale immigratie waarbij de bevolking op korte tijd vertienvoudigde.
In deze melting pot van Europese inwijkelingen en naar de stad verdreven gauchos ontwikkelde zich een subcultuur bevolkt door het hele gamma van klaplopers tot pooiers: de compadritos, malevos, cafishios... kerels die al eens iets aan elkaar te vertellen hadden wat niet bestemd was voor de oren van de politie-informanten. Zo ontstond het Lunfardo als boeventaal, door aan bestaande woorden andere betekenissen te geven, geheel nieuwe woorden te verzinnen, of woorden te importeren uit de oorspronkelijke talen van de immigranten (vaak het Italiaans, t.t.z.: niet hét Italiaans maar wel de vele stedelijke en regionale volksdialecten [2]). En met als aardige bijkomstigheid (maar voor een geheimtaal toch iets te doorzichtig) de vesre, dit is het lettergreepgewijs omkeren van woorden : mujer (vrouw) wordt jermu, tango wordt gotan, maestro (meester) wordt troesma (zoals in el troesma Pugliese).
Het allereerste Lunfardo woordenboekje, met - ocharme - 27 uitdrukkingen, zou geschreven zijn door een politiecommisaris, omstreeks 1880.
La Crencha Engrasada

Het Lunfardo evolueerde tot spreektaal [3] in de arrabales, de volksbuurten waarin de tango floreerde en uiteindelijk zelfs tot een cultuurtaal: gebruikt in tangoteksten, met eigen dichtbundels, zoals bvb. "La Crencha Engrasada" (1928) van Carlos de la Púa (El Malevo Muñoz) en nu ook een eigen Academia Porteña del Lunfardo onder leiding van José Gobello.


Ik dacht eerst: het vertalen van deze tekst is maar half werk
want de tekst verklaart zichzelf - tenslotte ben ik ook maar een fiaca - maar zelfs de moderne didactiek is het Lunfardo niet vreemd want soms worden de Lunfardo termen verklaard... in het Lunfardo.

[1] Het goede antwoord zou geweest zijn "Ik ken je niet eens, hoe zou ik je hebben kunnen verlaten ?"
[2] Het woord Lunfardo zelf zou van Italiaanse oorspong zijn (Lombardo, dief in een Romeins dialect => Lumbardo => Lunfardo)
[3] Strikt genomen is het Lunfardo natuurlijk geen zelfstandige taal, eerder een jargon zoals het bargoens, l'argot en slang.
En este hermoso pais
que es mi tierra, la Argentina,
la mujer es una mina
y el fuelle es un bandoneón.
El vigilante, un botón,
la policia, la cana.
el que roba es el que afana.
el chorro un vulgar ladrón.
al zonzo llaman chabón
y al vivo le baten rana.
 
La guita o el vento es
el dinero que circula;
un cuento es meter la mula,
y al vesre [1] por al reves.
Si pelechaste, tenés
y en la rama si estas seco.
Si andas bien, andas derecho,
tirao, el que nada tiene
Chapar es, si te conviene,
agarrar lo que esta hecho.
 
El cotorro es el lugar
donde se hace el amor.
El pasha es un gran señor
que sus mangos acamala.
La vecina es la fulana,
el tordo es algun doctor,
el estaño un mostrador
donde un curda se emborracha,
y si es que hacés pata ancha
te la das de sobrador.
 
El que trabaja, labura,
quien no hace nada es un fiaca,
la pinta es la que destaca
los rasgos de tu apostura.
Mala racha es mishiadura,
que hace la vida fulera.
La cama es una catrera
y apoliyar es dormirse.
Rajar o piantarse es irse,
y esto lo manya cualquiera.
 
Y que te van a contar,
ya esta todo relojeao.
Aquello visto, es junao;
lo sabe toda mi tierra.
Si hasta la Real Academia,
que de parla sabe mucho.
Le va a pedir a Pichuco
y a Grela, con su guitarra,
que a esta milonga lunfarda
me la musiquen, de grupo.
 
-----------------------------------------
Lunfardo en populaire uitdrukkingen
zijn schuin weergegeven.

In dit mooie land
het mijne, Argentinië,
is de vrouw een mina
en de fuelle een bandoneon.
Een agent: een botón
de politie: la cana
hij die steelt : afana,
el chorro
een vulgaire dief,
 de domme noemen ze een chabón
en de sluwe dopen ze rana.
 
Guita
of vento
is het geld dat omgaat,
beliegen is meter la mula
en al vesre [1] is omgekeerd.
Pelechar, dan ben je rijk
En la rama wanneer je in de armoe zit.
Als het je goed gaat: andas derecho
Tirao
, hij die niets meer heeft
Chapar is, zoals het je uitkomt,
grijpen wat voor het grijpen ligt.
 
Cotorro is de plaats
waar men de liefde bedrijft
De pasha is een grote meneer
die zijn geld opspaart.
De buurvrouw is la fulana
el tordo [2] is een dokter
el estaño een toog
waar een dronkaard zich bezat
en als je daar moedig aan weerstaat
dan doe je je voor als verwaand.
 
Hij die werkt: labura [3]
Hij die niets uitricht is een fiaca
La pinta
benadrukt
de kenmerken van je voorkomen.
Miserie is mishiadura,
wat het leven onaangenaam maakt
Het bed is een catrera
en apoliyar is gaan slapen
Rajar of piantarse is wegvluchten
en dat begrijpt om het even wie.
 
En wat zullen ze je wijsmaken
alles is reeds bestudeerd
deze toestand is erkend
heel mijn land weet het.
Zelfs de Koninklijke Academie [4]
die van taal veel afweet.
Ik zal aan Pichuco
en Grela, met zijn gitaar [5], vragen
dat ze deze milonga lunfarda
op muziek zetten, waarom niet...
 
-----------------------------------------
Vertaling : Tangoteca - 2009/11
[1] Vesre zelf is de vesre van revés ("omgekeerd") net zoals het Franstalige equivalent verlan de verlan is van l'envers. Allemaal zeer Hofstadteriaans... ;-))  Echte Gardelkenners kunnen de ene opname van een andere (een take-2 op dezelfde dag) onderscheiden omdat hij in de ene "cabeza" zingt, maar in de andere "zabeca"... - zo natuurlijk komt het blijkbaar...
[2] Tordo: vesre van doctor, de vesre ontsnapt niet aan de wetten van de taalluiheid waardoor soms medeklinkers wegvallen - zou "el dotor" (dus zonder c) de vesre van een vesre kunnen zijn ?
[3] Laburar : hierin herkennen we ons eigen "labeur"
[4] De Real Academia Española of RAE, bewaker en behoeder van de Spaanse taal. Pas vanaf 1956 zou deze het woord Lunfardo als aanduiding van het jargon erkennen. Daarvoor werd het enkel vermeld als argentinisme voor dief, boef... Vandaar de lichtelijk cynische verwijzing in deze milonga, geschreven in 1960.

[5] Anibal Troilo (Pichuco) - Alberto Marino - Roberto Grela
Discografie
  • 1971, Edmundo Rivero, met gitaarbegeleiding ( beluisteren )
  • 1998, Paola Fernandez Dell'Erba met José Teixidó, gitaar (Duo La Milonguera)
  • 2005, Rodrigo De La Serna met het conjunto "El Yotivenco" (°)
(°) Dat heb je ondertussen al gesnapt: "Yotivenco" is de vesre van "Conventillo" (in het Argentijns Spaans - el castellano - worden Y en LL gelijk uitgesproken), de conventillos waren de woonkazernes waarin de vele immigranten in het begin van de twintigste eeuw gehuisvest waren.

Top

Puro Cuento
Puro Cuento - Allemaal leugens
Tekst : Francisco Ruiz París - Muziek: Alberto Alonso

Er bestaan dus blijkbaar ook anti-tangos vermomd als tangos. En vermits ik er niet om geef om buiten de lijntjes te kleuren vind ik deze best wel grappig.

Let wel: niet van vandaag of gisteren, we schrijven 1929...
Ya estoy estufo de tangos milongueros
donde la mina lo mismo que el bacán
dicen que sufren, que lloran y se mueren
y que penando la pasan nada mas.
Ya es hora, amigo, de que la gente sepa
que es puro cuento la pena y el dolor
Pues uno y otro quedamos tan tranquilos
que no sentimos ni frio ni calor.
 
Yo tengo una mujer, si un día se me va
le doy gracias a Dios porque me deja en paz.
Y en vez de padecer, llorar y que se yo,
me busco el mismo día otra que sea mejor.
Igual es la mujer, si el hombre se le va
a veces suele ser más viva y perspicaz.
Si usted se imaginó que iba a quedar de a pie,
pa darnos por el mate [1] se afila dos o tres.
 
Esta es la fija de todo lo que pasa
tanto en los pueblos como en la Capital.
Y es puro cuento venir diciendo cosas
que ni por broma nos llegan a pasar.
Solo los sonsos podran ponerse tristes
cuando la mina nos juegue sucio así,
pues lo que somos un poco más corridos,
pa que no vuelva cerramos el bulín.
 
Yo tengo una mujer, si un día se me va...

-----------------------------------------
Lunfardo en populaire uitdrukkingen
zijn schuin weergegeven.

Ik word zo moe van al die tangos
waarin de vrouw, en ook de man
vertellen dat ze lijden, en wenen, en doodgaan
terwijl er bij het afzien hen niets overkomt.
Het wordt hoog tijd dat de mensen weten
dat het allemaal leugens zijn, dat leed en die pijn.
Want we blijven er zo rustig bij
dat we er niet koud of warm van worden.
 
Ik heb een vrouw, als ze mij ooit verlaat
dank ik god, dat ze me met rust laat.
En in plaats van te klagen, te huilen en weet ik veel
zoek ik, diezelfde dag nog, een andere die beter is.
De vrouw is niet anders, als de man haar verlaat,
komt ze er vaak alerter en slimmer uit.
Als je denkt dat ze alleen achterblijft,
om met ons te lachen neemt ze twee-drie minnaars.
 
Dit is de uitkomst van alles wat gebeurt
zowel in de dorpen als in 't stad
En het zijn pure leugens dingen te komen vertellen
die ons zelfs voor de grap niet zouden overkomen.
Alleen de dwazen worden er triest van
als hun vrouw hen zo een loer draait
want wij die meer bij de hand zijn
sluiten het huis, zodat ze niet terug kan.
 
Ik heb een vrouw, als ze mij ooit verlaat...

-----------------------------------------
Vertaling : Tangoteca - 2010/03
[1] verkorting van jaque mate (schaakmat) - houdt dus geen verband met de populaire inheemse theedrank
Discografie (selectie)
  • 1929, Charlo, met Francisco Canaro ( beluisteren ) - dit is de versie met volledige tekst, er bestaat ook een estribillista versie uit dat zelfde jaar (waarin enkel de tweede strofe gezongen wordt)
  • 1929, Charlo, met Francisco Lomuto
  • 1929, Mario Pardo, met gitaarbegeleiding
  • 1964, Armando Laborde, met Juan D'Arienzo
  • 1978, Mario Bustos, met Armando Lacava
Disco 16219
Cantor Charlo
begeleid door
Francisco Canaro
Disco 4523
Francisco Canaro
met estribillista
Charlo (maar niet vermeld)

Top

Duelo Criollo
Duelo Criollo - Creools duel
Tekst : Lito Bayardo - Muziek: Juan Rezzano

Aanleiding voor deze vertaling was een video gevonden op Youtube (en die je ook hieronder kan bekijken - met dank aan uploader "nuhn"). De animatie is gebaseerd op het idee dat onze danspassen zouden afgeleid zijn van de bewegingen tijdens een messengevecht. Zeer goed gemaakt, maar of het historisch ook klopt, daar wil ik dan weer niet garant voor staan.

Het is niet het eerste messengevecht op deze pagina's.
De structuur van de tekst herinnert aan Silbando: voor een groot deel sfeerscheppend, met het hele drama, bijna zijdelings, gebald in enkele verzen.


Mientras la luna serena
baña con su luz de plata
como un sollozo de pena
se oye cantar su canción
La canción dulce y sentida
que todo el barrio escuchaba
cuando el silencio reinaba
en el viejo caserón.
 
Cuentan que fue la piba de arrabal,
la flor del barrio aquel que amaba un payador.
Sólo para ella cantó el amor
al pie de su ventanal;
pero otro amor por aquella mujer,
nació en el corazón del taura más mentao
que un farol, en duelo criollo vio,
bajo su débil luz, morir los dos.
 
Por eso gime en las noches
de tan silenciosa calma
esa canción que es el broche
de aquel amor que pasó...
De pena la linda piba
abrió bien anchas sus alas
y con su virtud y sus galas
hasta el cielo se voló.

-----------------------------------------
Lunfardo en populaire uitdrukkingen
zijn schuin weergegeven.

Terwijl de heldere maan
baadt in haar zilveren licht,
kan men haar lied horen zingen
als een snik vol droefenis.
Een zacht en gevoelig lied
dat de hele buurt beluisterde
toen de stilte heerste
in het oude huis.
 
Ze zeggen dat het een meisje was uit een buitenwijk
bloem van de buurt, die hield van een volkszanger.
Voor haar alleen bezong hij de liefde
onder haar venster.
Maar een andere liefde voor deze vrouw groeide
in het hart van de meest vermaarde opschepper
zodat een lantaarn, in zijn zwakke licht,
beiden zag sterven in een Creools duel.
 
Daarom kreunt door de nacht,
in deze kalme stilte
dit lied, het juweel
van een liefde die voorbij is.
Uit leed, opende het mooie meisje
wijd haar vleugels
en met haar deugd en haar feestjurk
steeg ze op naar de hemel.

-----------------------------------------
Vertaling : Tangoteca - 2010/05

Animatiekortfilm "For a Tango" - Gabrielle Zuchelli
Muziek: Novitango (Astor Piazzolla, 1974)

Discografie (selectie)
  • 1928, Charlo, met Francisco Canaro
  • 1928, Carlos Gardel , met gitaarbegeleiding
  • 1928, Ignacio Corsini, met gitaarbegeleiding
  • 1945, Guillermo Coral, met Francisco Canaro
  • 1946, Jorge Durán, met Carlos Di Sarli
  • 1949, Alberto Marino
  • 1952, Mario Pomar, met Carlos Di Sarli
  • 1952, Angel Vargas, met Armando Lacava
  • 1959, Alberto Goméz, met Pedro Maffia
  • 1960, Edmundo Rivero, met Mario Demarco
  • 1964, Héctor Darió, met Armando Pontier
  • 1966, Roberto Rufino, met Miguel Caló
  • 1981, Nelly Omar, met gitaarbegeleiding (José Canet)
  • 1998, Luis Cardei, met het Galván Trio
  • 2003, Sandra Luna
  • 2008, José Angel Trelles, met gitaarbegeleiding ( beluisteren )
Instrumentele versies door o.a. Francisco Canaro (Quinteto Don Pancho), 1939 - Roberto Firpo (Quinteto de Antes), 1959 - Florindo Sassone, 1970 - Arminda Canteros (piano), 1989 ...

Top


 
 
 
 TOP
Tangoteksten-4
 Home
e-mail